لاپەرە.
1
ناسینی پەرتووكی
پیرۆز
خولی
فیركاری پەرتووكی پیرۆز
كریستا
دلفین
لاپەرە.2
پیرست
1.
پەرتووكی پیرۆز ڕینمای
ئیمە......................................................................................................... 3
2.
خودا لە گەڵ جیهانیان
زۆر بەخشندە
بوو..............................................................................................
6
3.
گەڕانەوەی
خوداوەند عیسى
بۆ زەوی...................................................................................................
9
4.
پاشایەتی
تۆ دەبی هەبی............................................................................................................
12
5.
پاشایەتی
خودا,
ئاشتی
و ئاسایش بۆ زەوی..........................................................................................
15
6.
چۆن بەنی
ئیسڕائیلیەكان
لە نەخشەی
خوداوەند جیگایان
گرت.
بەشی یەكەم........................................................
18
7.
چۆن بەنی
ئیسڕائیلیەكان
لە نەخشەی خوداوەند
جیگایان گرت. بەشی
دووەم.........................................................
21
8.
یاسایەك
كە نابیتە هۆی زیان........................................................................................................
24
9.
بەلینەكانی
خودا بە ابراهیم
.........................................................................................................27
10.
بەڵینەكانی
خودا بە داوود............................................................................................................
30
11.
فیركردنی پەرتووكی پیرۆز لە
بارەی زیان
و مرگ بەشی یەكەم........................................................................
33
12.
فیركردنی پەرتووكی پیرۆز لە
بارەی زیان
و مرگ بەشی
دووەم.........................................................................
36
13.
هەڵسانەوە...........................................................................................................................
39
14.
كورسی
دادوەری.......................................................................................................................
42
15.
باوك و
كوڕ
..........................................................................................................................
45
16.
روحی پیرۆزی
خودا...................................................................................................................
48
17.
دیاریەكانی
روحی
پیرۆز.............................................................................................................
51
18.
خاچ.................................................................................................................................
54
19.
شەیتانی پەرتووكی پیرۆز...........................................................................................................
57
20.
پاك
كردنەوە (عماد
كردن).........................................................................................................
60
21.
هەندی كیشەی
باو..................................................................................................................
63
22.
هەنگاونان
لە
زیانی
نوی............................................................................................................
67
لاپەرە 3
1- پەرتووكی پیرۆز ڕینمای
ئیمە
خویندنەوەی
هەفتانە
پەیدابوون
1-3 لوقا 1-3
ئایەتیك بۆ خویندنەوە
مزامیر 1, 19 , 119 ئایەتی 81- 112
پیویستی بە ڕینیشاندەریك
كاتیك
ئیمە بۆ جیگایەك
دەچین كە تا ئیستا
لەو شوینە نەبووین, پیویستمان بە ڕینیشاندەریك
هەیە. ئەگەری
هەیە نەخشەیەك
یان كتیبیكی ڕینما
بكڕین. ئەگەری
هەیە
پرسیار
لە هاوڕییەك
بكەین كە زانیاری
بە سوودی پییە دەربارەی ڕیڕەوەكە. بەڵام لە
هەموو باروودۆخیكدا
دەبی
ڕینیشاندەریكمان
هەبی.
كەواتە
لە كاتیكدا لە ڕیرەوی زیان لە
سەفەرداین, پیویستمان
بە
ڕینیشاندەریك
هەیە.
پیویستە
بزانین
ئامانج لە زیان چیە
وە
ڕۆز بە ڕۆز دەبی چۆن بزین. پەرتووكی پیرۆز بانگەشەی هەبوونی
ووڵام بۆ ئەم پرسیارانە
دەكا.
كاتی لە
سەمەرەكانی
دونیای دەورووبەرمان
وە شیوەی سەرسووڕهینەری
بەدیهاتنی جەستەمان
دەفكرین, یەقین پەیدا
دەكەین كە دەبی
دەستی بەدیهینەریكی
مەزن لە كارەكەدا
هەبی.
بەڵام چۆن
دەتوانین ئەو
باشتر بناسین
وە بزانین
داوای لە ئیمە
كردووە چ كارگەلیك
ئەنجام بدەین؟
ووڵامەكە
هەڵبەتە لە پەرتووكی پیرۆزدایە. خودا, ئافرینەری
مەزنی هەموو
شتی,
ئەو پەرتووكە ڕینماكارەی پیداوین
كە
پیویستمان
پییەتی. ئەگەر
بمانەوی ئەو لە
خۆمان ڕازی بكەین
دەبی ئەو پەرتووكە
رینماكارە هەڵگرین
و بیخوینینەوەو
ڕۆزانە بیری لی
بكەینەوە.
بانگەشەكانی پەرتووكی پیرۆز
پەرتووكی پیرۆز
بانگەشەی شتی
زۆر گەورە دەكا. بۆ
نموونە بە تەواوی
هیزی بانگەشەی
ئەوە دەكا كە
كەلامی (فەرموودەی) خودایە. بە تەرتیب
زۆربەی نیردراوەكان
لە
پەیمانی
كۆندا پەیامی
خۆیان بەم
ووشانە دەست پی
كردووە. كە: "خودا وەها
دەفەرمووی" پیغەمبەری
نیردراو پیمان
دەلی كە" تەواوی پەرتووكی پیرۆز بە
ئیلهامەوە لە
لایەن خوداوە
نیردراووە" (دووەمی
تیموتائوس 3:16)
ئەگەر
ئەم بانگەشانە ڕاست نەبوونایەو
پەرتووكی پیرۆز كەلامی
خودا نەبووایە, ئیمە دەمانتوانی
ئەو لە ناو چەكمەجە
دابنیین و فەرامۆشی
بكەین. هەر
چەندەش ڕینمایەكانی
جوان بووایە بەڵام
نەیدەتوانی هیچ
قەناعەتیك بە
ئیمە بكا.
لەبەر
ئەوەی پەرتووكی پیرۆز ڕاستەقینەیە, ئیمە
توانای رەتكردنەوەو
ئینكاریمان نیە- مەگەر ئەوەی
كە بمانەوی
خودا رەت بكەینەوەو
پیشنیاری ئەو زیانەی
كە بۆ ئیمە بەرنامەی
بۆ داناوە رەتبكەینەوە!
لاپەرە. 4
چۆن
بزانین كە پەرتووكی پیرۆز ڕاستەقینەیە؟
چ بەڵگە گەلیك بۆ
باوەڕكردن بە ڕاستەقینەبوونی پەرتووكی پیرۆز
بوونی هەیە؟ بەڵگەی
زۆر بوونی هەیە
كە ئیمە
ناتوانین هەموویان
لیرە باس بكەین. بەڵام
باسی بەشیكیان
دەكەین.
لە بەشی یەكەم, ئیمە
ووتەی عیسای مەسیحمان
لەو بارەوەیە
هەیە. لە سەردەمی ئەو
تەنیا پەیمانی
كۆن
نووسرابوو. وە
عیسا باوەڕی بە
هەموو ووشەیەكی
هەبوو. كاتیك
ئەو لە بەرامبەر
كار یان
ئەو قسانەی كە
كردبووی لە گەڵ
خەڵك چەلەحانیی
دەكرد, قسەكانی
خۆی بە پشت
بەستن بە پەیمانی
كۆن دەسەلماند.
كاتی
سدیقەكان
هاتن بۆ لای و
مووناقەشەی ئەوەیان
كرد كە هەڵسانەوەی
مردووەكان شتیكی
نەكردەیە, ئەو
پییانی گووت:
"ئیووە هەڵەن, نە
شتیك لەبارەی
كەلامی خودا دەزانن, نە
لەبارەی هیزی."
(مەتا
29:22)
دواتر
ئەو بۆ سەلماندن
پییان باسی لە پەیمانی
كۆن كرد كە هیوا
بە هەڵسانەوەی
مردووەكان لە
ئیلهاماتی
خودا بووە. عیسا
باسی ئیبراهیم
و ئیسحاق و
داوود و سلیمان
و زۆریتری كرد
كە لە پەیمانی كۆن
دەیخوینین, وە
لە جۆری قسەكردنی
ئەو لە گەڵ
ئەوان, تیدەگەین
كە ئەو باوەری
بە تەواوی سەرگووزەشتەكانی
ناو پەیمانی كۆن
هەبووە.
كەواتە
ئاشكرایە كە هیچ
كەسیك ناتونی
بیسەلمینی كە پەرتووكی پیرۆز
درووستكراوە. دووزمنانی پەرتووكی پیرۆز, خەڵكانیكی
زۆر زیرەكیان
بە كارهیناوە
وە بۆ سەلماندنی
درۆ بوونی پەرتووكی پیرۆز
هەوڵی زۆریان
داووە. بەڵام
هەموویان
شكستیان هیناووە. ئەگەر
لە دزایەتی ئەو
دەست هەڵگرین, بەو
راستیە دەگەین
كە پەرتووكی پیرۆز
زۆر نایاب و جیی
سەرنجە.
هەروەها
لە ناویدا پیشبینی ئەنجام
دراوی زۆر
بوونی هەیە. پەرتووكی پیرۆز
لە بارەی ڕۆزگاریك
بۆ ڕۆزگاریكیتر
وە ئەو
رووداوانەی ئەگەری
هەیە لە سەدان
ساڵی داهاتوو
رووبدەن قسە دەكا. بۆ
نموونە: لە
ئینجیلی مەتا
بابی 2 چەند ئاگرپەرستیك هاتن بۆ
ئۆرشەلیم پرسیاریان
لە هیرۆدیس
كرد: "لە كوییە
ئەو (لەدایكبووەی) مەولودەی
كە پاشای یەهودە؟"
ئیستا
هیرۆدیس ئەم پرسیارە
لە سەرۆكی كاهینەكان
دەپرسی وە ئەوان
یەكسەر ووڵام
دەدەنەوە
" لە بیت لەحمی یەهودیە".
ئەوان
چۆن زانیان؟ لەبەرئەوەی
سەدان ساڵ پیشتر
لە یەكیك لە بەشەكانی پەیمانی
كۆن (میگا 2.5) پیشبینی
كرابوو.
میزووی پەرتووكی پیرۆز
پەیوەندی بە
ساڵەهای ساڵ بەر
لە ئیستایەو دەیان
جار لە لیكۆڵینەوە
نوییەكان, ڕاستی
خۆی سەلماندووە. كەواتە
دەتوانین بە
دوای بەڵگەی زیاتردا
بگەڕیین بەڵام
باشترین ڕیگا چارە
ئەوەیە كە خۆمان
پەرتووكی پیرۆز
بخوینینەوە. دواتر
بۆمان دەردەكەویت
كە هەر بەشیك
لە پەرتووكەكە
لە گەڵ بەشەكانیتر
هاوئاهەنگی هەیە. ڕیك
وەكوو پارچەكانی پازل, كەمكەم
دەتوانین ببینین
كە چ وینەیەكی تەواو
لە تەواوی نەخشەی
خودا بۆ ئیمە
ئاشكرا دەكا.
ناوەرۆكی پەرتووكی پیرۆز
پەرتووكی پیرۆز
لە ڕاستیدا تەنیا
یەك پەرتووك نیە
بەڵكوو بریتیە
لە كۆمەڵە پەرتووكیك.
39 پەرتووك لە پەیمانی
كۆن وە 27 پەرتووك
لە پەیمانی نوی, كە
سەرجەمی لە 66
پەرتووك
پیك دیت. ئەو
پەرتووكانە لە
لایەن زمارەیەكی
زۆر نووسەر لە
ماوەی هەزاران
ساڵ
نووسراوون تا چیرۆكیكی تەواو بە
ئیمە بگەئینن. چیرۆكی
ئەنجامدانی
ئامانجەكانی
خودا لە لایەن
مرۆظەوە. لە
سەرەتاكەی لە پەرتووكی
بوون وە تا سەردەمیك
كە " بەڕیوەبردنی
دونیا بوو بە
هی خوداوەندی
ئیمە و مەسیحی
ئەو وە هەتا كۆتایی
حوكمرانیدەكا"
(مكاشەفە
15:11) تۆمار كراووە.
لاپەر.5
پینج
بەشی یەكەم لە پەیمانی
كۆن لە لایەن
موساوە
نووسراوە كە لە
ناو پەرتووكی پیرۆز
خۆی بە "خزمەتكاری
خودا" دەناسینیت. پەرتووكی یەكەم
ناوی بوونە كە
بە واتای دەسپیك
دیت. ئەم پەرتووكە
باسی چۆنیەتی پەیوەندی
خودا لە گەڵ یەكەمین
مرۆظی سەر زەوی
بۆ ئیمە دەكا.
دواتر
لە دریزەدا, پەرتووكەكانی
دەرچوون, لاویان, ئامادەكردن, ئافراندن
دەبینین. ئەم
چوار پەرتووكە
باسی چۆنیەتی ڕینمایی یەهودیەكان
لە لایەن
خوداوە, كە
ئەوانی وەكوو
قەومی خۆی هەڵبزارد, بۆ
دەرچوون لە میسر
وە بەخشینی نیشتمانی
كەنعان (ئیسرائیل) بە ئەوان
بۆ ئیمە دەگیرنەوە. دواتر
زمارەیەك پەرتووك
دەگەڕیین كە لەبارەی چارەنووسی
ئەم خەڵكانە وە
ئەو بەڵینانەی
كە خودا بۆی دیاری
كردوون باس دەكەن.
كاتی
سەیری پەرتووكی
مەزامیر (سروودی
ئاینی) دەكەین, هەندیك
لە باشترین هۆنراوەكان
دەبینین كە تا
ئیستا
نووسراوون. حەزتان
لە هۆنراووە نیە؟
بەڵام هۆنراوەكانی پەرتووكی پیرۆز
جیاوازن. ئەوان
باس لەو هەستانە
دەكەن كە هەموومان
سەردەمانیك هەمانبووە, بەڵام
ئەو هەستانەمان
لە چوارچیوەی
ووشەدا دەرنەبڕیووە.
بۆ
نموونە سەیری
ئەو ئایەتانە
لە مەزامیر بكەن:
" كاتیك سەیری
ئاسمانی تۆ و
ئەو مانگ و ئەستیرانە
دەكەم كە تۆ
ئافراندووتن, بە
خۆم دەڵیم مرۆظ
چیە كە تۆ لە بیری
ئەودا بی و بیخەیتە زیر
رەحمەتی خۆت. (مەزمور
8 باب 3-4)
تا
ئیستا هەستان
بە وەها شتیك
نەكردووە كاتیك
لە شەودا بەرەو
ئاسمان, سەیری
ئەستیرەكان دەكەن؟
دواتر
كتیبەكانی ئەنبیا (پەیامبەران) مان
هەیە پیشبینی زۆرمان
هەیە لە ئەشعیا, ئەرمیا, حەزقیال
وە لە دریزەدا, زمارەیەكی
زۆر لە پیشبینی
كورتتر.
ئیوە
دەتوانن لیستیكی
تەواو لەو پەرتووكانە, لە
لاپەڕە سەرەتاییەكانی پەرتووكی پیرۆزی
خۆتان بدۆزنەوە. تەنیا
بۆ ئەوەی ئیوە ڕیزبەندی
و ناوەرۆكی ئەوتان
لە هزرتاندا هەڵگرن.
پەیمانی
نوی
بە چوار
گیڕانەوەی سەربەخۆ
دەربارەی زیانی
مەسیح دەست پی
دەكا. كە لە لایەن
مەتا, مەرقس, لوقا وە یوحەنناوە نووسراووە
و هەر كامیكیان
بە شیوەی خۆیان
سەرگووزەشتەی
ئەویان گیڕاوەتەوە.
دواتربەدوای رووداوەكانی
دوای هەڵسانەوەی
عیسای مەسیح لە
مردن روودەدا
دەچن. دواتر لە پەرتووكی
كردەوەكانی نیردراوان
شیوەگرتنی یەكەمین
كەنیسەكان دەخوینینەوە.
دواتر
زمارەیەكی زۆر
نامەی
نووسراو لە لایەن
نیردراوان دەخوینینەوە
كە ئامانجی ئەوان
یارمەتیدانی
كەنیسە نویكان
بووە. وە لە كۆتاییدا
پەرتووكی وەحیمان
هەیە, ئەگەر دەتانەوی
لیستی تەواوتان
هەبی دەتوانن
لە لاپەڕەكانی
سەرەتای پەرتووكی پیرۆزی
خۆتان بیدۆزنەوە.
تیبینی
ئەگەر
دەتانەوی بەڵگەی
بەهیزترتان دەستكەوی
بۆ باوەڕكردن
بە پەرتووكی پیرۆز
پیمان بڵین وە
بۆ دەستكەوتنی
نامیلكەی
" ئایا پەرتووكی پیرۆز
ڕاستەقینەیە؟ هەڵبەتە
كە ڕاستەقینەیە"
داواكاری
بنیرن.
لاپەرە 6
2-خودا لە گەڵ
جیهانیان زۆر
بەخشندە بوو
خویندنەوەی
هەفتانە
پەیدابوون
4-6 لوقا 4-6
ئایەتیك بۆ خویندنەوە
ئەشعیا
بابی
53
كیشەی
ئەم دوونیایە چیە؟
ئەو
دوونیایەی ئیمە
تیایدا دەزین
كیشەیەكی هەیە. هەموومان
لەو بارەوە
هاوڕاین. هەموو
ڕۆزیك كاتیك رۆزنامەكان
دەكەنەوە زمارەیەكی
زۆر لە كووشتن, تەڵەكەبازی, تاوان, شەڕ
وە هەڕەشەی شەڕكردن
دەبینن. ئیمە
خوومان بە هەموو
ئەو شتانەوە گرتوەو
بیریان لی ناكەینەوە. بەڵام
ئەگەر شیوەی خۆمان
بگۆڕین, لەسەرمانە
بپرسین" بۆچی؟"
بیگوومان
كاتی خوداوەند
جیهانی
ئافراند وە ئەوی
بە شیوەی ماڵیكی
كامڵ و بی ئاریشە
بۆ مرۆظ دروست
كرد – ئەو ئامانجی
شتیكی باشتر
بوو لەو جیهانە پڕ
لە بیمتمانەیی,
ئاریشە و ڕەنجەكە
ئیمە ئەمڕۆ تیایدا
دەزین.
دەستپیكی
زەحمەتی
لە
دەستپیكدا, كاتی
خوداوەند یەكەمین
مرۆظی
ئافراند (كە
ناوی نرا ئادەم) ریگای
خۆی فیركرد. هەروەها
خوداوەند یاسایەكی
سادەی بۆ ئادەم
دانا ڕیك وەكوو
باوكیك كە چاوەڕووانی گویرایەڵی
لە منداڵەكانی
خۆی هەیە, خوداش
وەها چاوەڕووانیەكی
لە ئادەم هەبوو.
خودا
پیی گووت: " لە بەری
هەموو دارەكانی
باغ بی ڕیگری
بخۆ, بەڵام لە بەری
داری چكە و خراپە مەخۆ, چونكە
ئەگەر ڕۆزیك لە
بەرەكەت
خوارد بەو شتە
دەمری.
ئادەم
فەرمانی خودای
شكاند, نافەرمانی
خودا هەر بەوجۆرە
كە خۆی ووتبووی بە مەرگ
كۆتایی دەهات. هەروەها
ئەنجامدانی تاوانی
دواتری بۆ
ئاسانتر كرد وە
تەنانەت خراپتر
لەوە, هەموو نەوەكانی
ئادەم بە حەزكردن
بۆ تاوان لە
دایك بوون.
لە
رومیان 12:5 ئەوە
دەخوینینەوە:
" تاوان لە ڕیگای
مرۆظیكەوە
هاتە ناو دوونیا
وە ئەم تاوانە
مەرگی بە دوای
خۆیدا هینا. لە
ئەنجامدا, لەبەرئەوەی
هەموو تاوانیان
كرد, مەرگ هەموویانی گرتەوە."
كەواتە
بۆمان دەردەكەوی
كە ئادەم
تاوانی كرد وە
لەبەرئەوەی
تاوانبار بوو, مرد. ئیمەش
تاوانمان كردووەو
دەمرین. كاتی
اشعیا 53 تان
خویندەوە, ئایا
سەرنجی ووشەكانی
ئایەتی زمارە 6 تان
دا؟ " هەموومان
وەكو ڕانە مەڕی (پەزی) سەرلیشیواو
بووین وە هەر
كامیك لە ئیمە
بۆ ڕیگای خۆی گەڕابووەوە."
پیغەمبەر
ئەرمیا هەر ئەم
واتایە بە ووشەیتر
بۆ ئیمە بەیان
دەكا: "دڵ لە هەموو
شتی فریودەرترە
وە زۆر نەخۆشە".
(ئەرمیا 9:17)
لاپەرە. 7
ئیمە ئەو
شتانە لە پەرتووكی پیرۆز دەخوینینەوە
وە لە قووڵایی
هەستەكانمان
درك بەوە دەكەین
كە ئەم شتانە ڕاستەقینەن. ڕیك وەكوو
ئەوەی كە پۆڵسی نیردراو
دەڵی:
" دەزانم
كە لە ناو من
واتا لە ناو
سرووشتی نەفسی
من جیگایەك بۆ چاكەكاری
نیە".
هەموومان
لە
گەڵ پۆلس
هاوڕاین بە جۆریك
كە هەركام لە
ئیمە ئەوەندەی
كە دەمانویست
باش نەبووین.
چارەسەر
چیە؟
ئادەم
بەرلەوەی لە
تاوانەوە بگلی, پەیوەندیەكی
دۆستانەی لە گەڵ
خودا هەبوو. ئیستا ئەو
هاوڕییەتیە لە
ناو چووە. ئادەم
تاوانباریك
بوو وە چیتر
نەیدەتوانی لە گەڵ
ئافرینەری خۆی پەیوەندیەكی
دۆستانەی هەبی.
ڕەنگە
ئادەم نەیزانیبی
كە بەو كردەوەی چەندە ڕەنج و زەحمەتیكی
نەبڕاووە دەست
پی دەكا. لەو ڕۆزە
بەدواوە, هەزاران
ساڵە هەر كەسیك
لە نەوەی ئەو (لەوانە
من و تۆ) پیمان
لە جی
پیی ئەو
داناوەو
تاوان دەكەین (هەڵبەتە
هەموو كەسیك بیجگە
لە عیسا). وە لەبەر
ئەوەی هەموومان
تاوانبارین هەموومان
لە خودا دوور
كەوتووینەوە. چەندە هەلومەرجیكی
نائومیدكەرە! مرۆظ بۆ ڕزگار
بوونی خۆی نەیدەتوانی
هیچ كاریك بكا.
بەڵام
خودا بە سۆز و
میهرەبانی خۆی, مرۆظی بە
داماوی جی نەهیشت
بۆ ئەوەی لە
تاوانەكانی خۆیاندا
بمرن.
ئەو ڕیگایەكی
فەراهەم كرد بۆ
ئەوەی مرۆظ لەو
ڕیگایەوە بەرەو
خودا بین و زیندوو
بمینن. لە یوحەننا
16:3 دەخوینینەوە: "خوداوەند
ئەوەندە چاكەی لە گەڵ جیهانیان
كرد كە تاكە
كوڕی خۆی نارد
تا هەركەس ئیمانی پی بینی
بە هەلاكەت نەچی, بەڵكو
ببی بە خاوەنی زیانی نەبڕاووە".
هەموو
كات
دروستكردنی
شتیك كە نەخشەكەیمان
لەبەر دەستە
ئاسانترە. مندالیك
بە لاسایی
كردنەوەی
باوك و دایكی
خۆی فیری قسەكردن
دەبی.
ئیمەش
بە
بە پیشەنگ
دانانی عیسای
مەسیح, دەتوانین
مرۆظیكی
باشتر بین. كاتی
بمانەوی لەبارەی
ئەو زیاتر
بزانین, وە بۆ وەكوو
ئەو بوون هوڵ
بدەین. كاتی
سەیری عیسا دەكەین, دەبینین
كە خودا چاوەڕوانی
لیمان هەیە كە چۆن بین.
عیسا و
خاچ
عیسا
هیچ كات تاوانی
نەكرد. ئەو
هەموو كات ئەو
كارانەی كرد كە
بوونە هۆی رەزامەندی
خودا. بەو حاڵەش ئەوان
لە خاچیان دا! خوداوەند
ئەوی لەو مەرگە
ترسناكە نەجات
نەدا. ئەو ئایەتەی پیشتر
لە ئەشعیا گیرامانەوە
لە دریزەدا دەڵی:
" خوداوەند
تاوانەكانی هەموومانی
خستەسەر ئەو".
پەرتووكی پیرۆز
بە شیوەیەكی سادە
فیرمان دەكا كە
بە گویڕایەڵی
كردنی مەسیح لە
ویست و ئیرادەی باوك
وە مەرگی ئەو
بە سەر خاچەوە, تاوانەكانی
ئیمە بەخشران
وە هیوا گەرایەوە
بۆ زیانمان.
لەو
بارەیەوە شتیكی
سەرسووڕهینەر
بوونی هەیە, بەخشندەیی
خودا لە بەخشینی
تاكە منداڵی وە گویڕایەڵی
هاوئاهەنگ لە گەڵ
میهرەبانی كوڕ
لە ئیرادەی
باوكی, بە
باوەربوون بەو, دەتوانین
زیانیكی نویمان
هەبی. ناتوانین زۆربەی
كاتەكان بیر لەو
دوو بابەتە بكەینەوە. دەبی چەندینجار
لە گەڕانەكانمان
لە ناو پەرتووكی پیرۆز
بەگەڕیینەوە
بۆ ئەم بابەتە. چوونكە
ئەمە لە دڵی هیوای
مەسیح هەیە.
لاپەرە 8
باوەر
بوون بە ئەو
یوحەنا
بابی 3 ئایەتی 16 پیمان
دەڵیت كە: "هەركەس
باوەر بەو (عیسا) بینی
لە ناو ناچی و
بەڵكو زیانی بیكۆتایی
دەست دەكەوی."
ئایا
ئەو رستەیە بەو
واتایەیە كە تەنیا
بەسە كە ئیمان
بە ئەو بینین؟
ئەگەر بە ڕاستی
باوەڕمان بە ئەو
بی دەبی لەوە
تیبگەین كە ئەو
چی لە ئیمە
داوا كردووە و
داواكەی بە تەواوی
هیزمان جیبەجی
بكەین. تەنیا
بەم ڕیگایە دەتوانین
هیواداربین كە
لە ڕیزی ئەو كەسانە
دەبین كە " لە
ناو نەچن و بەڵكوو
زیانی هەمیشەیی
بە دەست بینن."
پووختە
1- ئادەم, باوكی
مرۆظایەتی
تاوانی كرد وە
خودا ئەوی بە
مردن حوكم دا.
2- ئیمەش وەكوو
ئەوین, ئیمەش
تاوان دەكەین
كەواتە دەمرین.
3- خودا لە
تاوانەكانی ئیمە
خۆش دەبی وە زیانی
هەمیشەیی بە ئیمە
دەبەخشی ئەگەر
باوەر بە عیسا
بینین.
4- ئەگەر بە ڕاستی
باوەڕمان بە عیسا
بی ئەو كارە دەكەین
كە ئەو
داوامان لی دەكا.
لاپەرە .9
دوو
هەزار ساڵ بەر
لەئیستا
عیسا
لە خاچ درا, شوینكەووتووانی
مشەوەش و بیهیوا
بوون. ئەوان هەموو
ئوومیدیكیان
بەو بوو وە ئیستا
ئەو لە گۆڕدا
نیزرابوو.
بەڵام
لە ڕۆزی سییەمدا
ئەو دووبارە هەڵسایەوە. بە
دڵنیایەوە ئەوان
دەبوو قسەكانی
ئەویان لە بیرمابی
كە بەر لە مرگ
كردبوونی.
"ئەوە بزانن كە
ئیووە فرمیسك
دەڕیزن وە پرسە
دەگیڕن بەڵام
دونیا شادی دەردەبڕی. ئیوە
غەمبار دەبن بەڵام
غەمباری ئیوە
دەگۆڕی بۆ شادی."
(یوحەننا
20:16)
دەبی
خۆشیەكی چەندە
مەزن بی كاتیك
دووبارە
خوداوەند و
مامۆستای خۆیان
دەبینیەوە. یوحەننا
پیمان دەڵی:
" كاتی قوتابیەكان
خوداوەندیان
بینی زۆر دڵخۆش
بوون. " (یوحەننا
20:20)
ئیمە
بە قوورسی دەتوانین
درك بەو دڵخۆشیە
زۆرەی ئەوان
بكەین.
كاتی
عیسا چوو بۆ
ئاسمان
ئیستا
هەشت ئایەتی یەكەم
لە كرداری نیردراوان, بابی 1 دوبارە
بخویننەوە. لە
هزری خۆتان ئەو
شادیەی كە
قوتابیەكان لەو
چل ڕۆزەدا هەیانبووە
وینەی بكیشن. ئەو
ساتەی كە عیسا
جاریكیتر وەكوو
مامۆستایەك لە
نیوانیان بوو.
ئەوان
لە كۆتایی ئەو
چل ڕۆزە بهیننە
بەر چاوتان, لە
كاتیكدا لە سەر
گردیكی بڵندی
سەوز لە بیت
عنیا ڕاوەستاوون
وە عیسا لە نیوان
ئەوانە. لە
ناكاو لییان جیا
دەبیتەوەو بەرەو
ئاسمان دەبریت. وە
لە كاتیكدا لیی
خوورد بوونەوە
ئەو زەوی جیهیشت
بە هۆی هەوریكەوە
لە چاویان بزر
بوو.
ئەو
دووبارە لە ئەوان
سەنرایەوە بەڵام
ئەم جارە شپرزەو
بی هیوا نەبوون, بە
هیچ شیوەیەك! لوقا
پیمان دەڵیت:
" لە ئەوان جیا
كرایەوەو بۆ
ئاسمان بردرا
وە ئەوان پەرستشی
ئەویان كرد وە گەڕانەوە
بۆ ئۆرشەلیم"
(لوقا)
نهینی
دڵخۆشی ئەوان
بۆچی
لە دوای دابڕانی
دووهەم, ئەوان
ئەوەندە دڵخۆش
بوون؟ لە بەر
ئەوەی عیسا بەڵینی پیدابوون. ئەو
گووتبووی:
"لە ئیستا بەدواوە
هەموو ڕۆزیك
تا پیویستی جیهان
لە گەڵتان دەمینم."
لاپەرە 10
كەواتە
ئەوان لەوە تیگەیشتن
كە هەر شتی
رووبدا ئەو لە
ئاسمانەوە ئاگای
لی دەبی. بەڵام ئەوە
هەموو بابەتەكە
نەبوو! كاتی
ئەوان سەیری ئەویان
دەكرد كە بۆ
ئاسمان دەڕوات
دوو فریشتە بە پەیامیكەوە
بۆ لایان دابەزین. فریشتەكان
ووتیان: " ئەی پیاوانی
جەلیلی بۆچی بە پیوە سەیری
ئاسمان دەكەن؟
هەر ئەو عیسایەی
كە لە لای ئیوەوە
بەرەو ئاسمان
بردرا, دیسان
دەگەڕیتەوە هەر
بەو جۆرەی كە
بینیتان بۆ
ئاسمانمان
نارد.
ووتەی
عیسا
نزیكەی 2000 ساڵە كە
هیشتا عیسا نەگەراوەتەوە
بەڵام هەر دیتەوە. ئەو لە
لوقا 27:21
دەربارەی
خۆیەوە دەڵی: لە بارەی گەرانەوەی
لە ناو هەوریكدا
بە هیزو شكۆیەكی
مەزن.
(سەرنجی
ئەوەتان دا كە
ئەو لە ناو هەوریكدا
لە
چاوان
وون بوو؟ وە
فریشتەكان
ووتیان ئەو دیسان
دەگەڕیتەوە"هەر بەم
جۆرە"
كە بینیتان
چوو بۆ
ئاسمان؟)
نموونەی
زۆر لەبەردەستە
كە باس لە
دووبارە گەڕانەوەی
ئەو دەكەن. بۆ
نموونە سەیری
مەتا بكەن كە
باسی زاوایەك
دەكا وە ئاهەنگی
هاوسەرگیریەكی
شەرقی وینا دەكیشی. ئیمە هیچ
كیشەیەكمان لە
تیگەیشتنی ئەوە
نیە.
هەڵبەتە
زاواكە مەسیحە
وە
چیرۆكەكە
ئیمە لەوە ئاگادار
دەكا كە كاتیك
ئەو بگەریتەوە
كەسانیك هەن كە
بۆ ئەو ئامادەكاریان
نەكردووە.
سەرنج
لە ئایەتی 13 بدەن. عیسا نەیگووت
كە ئیوە
نازانن كە من
دیمەوە یان نا, هاتنەوەی
ئەو گوومانی تیدا
نیە.
بەڵام
ئەو ووتی: " كەواتە
ئاگادار بن چوونكە
ئیوە لە ڕۆز و
كاتزمیری ئەم رووداوە
هیچ هەواڵیكتان
نیە"
لە چەندین پەیامی
كۆتایی ئەو لە پەرتووكی
مكاشفە, عیسا
ووتى:
" ئوە
بزانن! من
بە زوویی دیم"
شاهیدی
دانی
پترۆس
رۆزگاریكی
زۆر لە چوونی
عیسا بۆ
ئاسمان تینەپەریبوو
كە كە ئیمە پترۆس لە پەرستگاكانی
ئۆرشەلیم دەبینین
كە ئازایانە
رووبەرووی ئەو
یەهودیانە قسە
دەكا كە بوونەتە
هۆی لە خاچ
دانی عیسا. لە ئەعمال
دەبینین كە ئەو
چی دەڵیت: " كەواتە
تۆبە بكەن و بگەرینەوە
بۆ لای خودابۆ
ئەوەی لە
تاوانەكانتان
خۆش بی. وەزەمانی
نوی كردنەوەی زیان لە
بارەگای
خوداوە بگات وە
خودا,
عیسا
واتا مەسیحی بەڵین
پیدراو كە لە پیشتر بۆ
هەڵبزاردبوون
بینیریتەوە.
هەروەها
پترۆس لە نامەیەكدا
كە بۆ ئیماندارانی
نووسیووە لە
بارەی گەرانەوەی
مەسیح قسەی
كردووە. لە دوەمی پترۆس لە
بارەی قۆشمەچیەكان
دەلی
" ئەوان
دەلین: ئەی
بەڵینی هاتنی
ئەو چی لیهات؟
چونكە لەو كاتەوەی
باوكان چوونە
خەوەوە, هەموو
شتیك هەروەكوو
سەردەمی
ئافراندن ماوەتەوە. "
ئەگەری
هەیە ئیوە قسەی
هاوشیوەی ئەمەتان
لە خەڵك بیستبی
كە دەڵین: " ئەوە ماوەیەكی
زۆرە كە دەڵین
عیسا دەگەریتەوە
بەڵام هیشتا ئەو
نەگەراوەتەوە" وە هەندیجار
ئەو قسەیە زیاد
دەكەن كە دەلین: " ئەو هەرگیز
ناگەریتەوە. "
بەڵام
خودا بەڵینی
ناردنەوەی ئەوی
داوە وە ئیمە
دەزانین كە
خودا بەڵینەكەی
دەباتە سەر. پترۆس لە
ئایەتەكانی 9 و 10 بەردەوام
دەبی:
" خوداوەند
هیچ كات لە بەڵینەكەی
خۆی تاخیر نابی
بەو جۆرەی هەندی
كەس بە تاخیری
دەزانن, بەڵكو لە
سەر ئیووە ڕادەوەستی چونكە
نایەوی هیچ كەسیك
ماڵویران ببی.
لاپەرە 11.
بەڵكو
دەیەوی هەموو ڕوو
لە تۆبە و پەشیمانی
بكەن.
چونكە
رۆزی خوداوەند
وەكوو دز دیت"
عیسا خۆی
لە سەر پۆلسی
نیردراو نازڵ
بوو ئەوی نارد
بۆ مزدەدان بە
خەڵكانیتر. پۆلس بانگەشەی
ئەوەی كرد كە
ئەو ئینجیلەی
بڵاوی دەكاتەوە
لە لایەن عیسای
مەسیحەوە پیی
دراووە.
وە پۆلس لە
بارەی هاتنەوەی
دووبارەی
خوداوەند
روونكردنەوەیدا. لە
اعمال 31:ز7 دەبینین
كە ئەو چی دەڵی: " كەواتە رۆزیكی
دیاری كرد كە
جیهان بە راستی
و دروستی لە
لایەن كەسیكەوە
كە هەڵبزیرراوی
خۆیەتی دادوەری
دەكا"
پۆلس
دوو نامەی بۆ
كەنیسەی
تالونیكیان
نارد.
دەتوانن
لە
پەرتووكی پیرۆزی
خۆتان ئەو
نامانە بدۆزنەوە. ئەم
نامانە لە هەشت
برگەی كورت پیك
هاتوون. وە جیی سەرنجە
كە
پۆلس لە
هەر هەشت برگەكەدا
ئامازە بە گەرانەوەی
عیسا دەكا.
لە سەرەتای
تسالونیكیان16:4 پۆسی نیردراو
لەبارەی هەڵسانەوەی
مردووەكان لە
كاتی
گەرانەوەی
عیسا قسە دەكا. " چونكە
دەنگی فەرمانی
ئیلاهی وە بانگی
لەرزهینەری سەرۆكی
فریشتەكان وە
ئاوازی شەیپووری
خودا دەبیستری
وە لە ناكاو
خودی خوداوەند
خۆی لە ئاسمانەوە
دیتەسەر زەوی. ئەوسات
بەر لە هەمووان
ئەو مەسیحیانەی
مردوون زیندوو
دەبنەوە بۆ ئەوەی چاویان
بە خوداوەند
بكەوی"
لە
دووهەمی تسالونیكیان
پۆلسی نیردراو
باس لەوە دەكا
كە عیسا چۆن دیتەوە: لەو رۆزەدا
كە عیسا خوداوەند
لە ئاسمانەوە
لە
گەڵ فریشتەبەهیزەكانی
خۆی لە ناو ئاگریكی
كڵپەدارەوە دیتەدەر
وە ئەو كەسانەی
كە خودا
ناناسن وە ئینجیلی
خوداوەند عیسا
رەت دەكەنەوە
سزا دەدا."
لیرەدا
ئەو باسی عیسای
مەسیح دەكا كە
بۆ سزادانی هەندی
خەڵك دیت. بەڵام ئەگەر
لە سەر خویندنەوە
بەردەوام بین, سەرەنجی
ئەوە دەدەین كە
ئەو باسی ئەو
كەسانەش دەكا
كە
گەرانەوەی
ئەو بۆ ئەوان
شادیهینەر. رۆزگاریك
كە ئەو دەگەریتەوە: " بە ئیوە
كە
ڕەنج و
مەینەتی دەبینن
وە بە ئیمە (مەبەستی
هەموو ئیماندارانە) ئاسوودەیی
دەبەخشی.
ئەگەر زیر
بین,
ووتەكانی
ئەو دەخوینینەوەو
هەر لە ئیستاوە
خۆمان بۆ گەرانەوەی
ئەو ئامادە دەكەین. كاتی عیسا
بە
یوحەننای گووت: "بەڵی
من بە زوویی دەگەریمەوە" ئەو ووڵامی
دایەوە: " ئامین! وەرە ئەی
عیسا,
ئەی
خوداوەند!"
ئایا ئیمەش
دەبی وەكوو نیردراوو
بین وە ئەمە
بكەسن بە
ئاواتی دڵمان؟
پووختە
1-
عیسا مەسیح
دەگەریتەوە بۆ
زەوی.
2-
دەتوانین
لەوبارەیەوە
بە تەواوی دڵنیا
بین ,
چوونكە
ئەو لە بارەی
خۆیەوە وەهای گووتووە.
3-
هەروەها
فریشتەكانیش
ئەمەیان
ووتووە, پترۆسیش
وەهای گووت, پۆلس و یوحەنناش
ئەوەیان
ووتووە.
4-
ئەگەر
دانا بین, دەبی هەر
ئیستا خۆمان بۆ
هاتنی ئەو
ئامادە بكەین.
لاپەرە 12
" پاشایەتی
تۆ دەبی هەبی, ئیرادەی
تۆ هەر بەو جۆرە
كە ئاسمانی تەنیووە, سەر زەویش
دەگریتەوە"
چەند
جار ئەم ووشانەتان
ووتوە یان
لە خەڵكیتر بیستووتانە؟
ئەوانە بەشیك
لەو نزایانەن
كە عیسا فیری
قووتابیەكانی
كرد.
ئیوە دەتوانن
ئەو نزایانە لە
لوقا بخویننەوە. ئیوە
ووشەكانی بە
باشی دەزانن بەڵام
ئایا واتاكەشی
دەزانین؟
جووبارە
سەرنجیان بدەن. ئەمە
نزایەكە لەبارەی
ئەوەی كە پاشایەتی
خودا دیت وە ئیرادەی
ئەو هەر بەو جۆرە
كە ئاسمانی تەنیووە
سەر زەویش دەگریتەوە. كەواتە
لە ماوەیەكی
نزیك دەبینین
كە ئەو پاشایەتیە
كە نزای بۆ دەكەین, سەر زەوی
دەگریتەوە. وە كاتی پاشایەتی
خودا بیت, پیاوان
و زنان ئیرادەی
ئەو جیبەجی دەكەن.
پاشایەتی
خودا پیشتر
جاریك لە سەر
زەوی بووە.
ئایا دەزانن
كە هەزاران ساڵ
بەر لە ئیستا, پاشایەتی
خودا ڕیك لە سەر
زەوی هەبووە؟
با بگەرشیینەوە
بۆ سەرەتای میزوو
بابی
29 وە
ئایەتی 1 وە
دواتر ئایەتەكانی 10 و 13 بخوینینەوە
خاڵیكی گرنگ كە
لە ئایەتی 11 هەیە سەرنج
بخەینە سەری كە
دەڵی:
" ئەی
خوداوەند, گەورەیی, هیز, شكۆ, سەركەوتن
وە هەیبەت تەنیا
هی تۆیە وە هەر
شتی كە لە
ئاسمان و زەوییە
هی تۆیە. پاشایەتی
هی تۆیە, تۆ لە سەرەوەی
هەمووان سەربەرزانە
وەستاوی."
پاشایەتی
هەر بەو جۆرە
كە دەبینن, هەمان پاشایەتی
ئیسرائیل لە سەرزەمینی
ئیسرائیلە. ئیستا
ئایەتی 23 بخویننەوە: " ئەوكات
سولەیمان لە جیگای
باوكی واتا
داوود لە سەر
تەختی خوداوەند
دانیشت, وە كامەران
بوو وە هەموو
بەنی ئیسرائیل
گویڕایەڵیان
كرد.
"
ئەو تەختەی
كە داوود و
دواتر سولیمانی
كوڕی لە سەری
دانیشت لە ئۆڕشەلیم
بوو.
شاری گرنگی ئیسرائیل
وە
پاشایەتی
ئەو پاشایەتی
ئیسرائیل بوو. بۆچی پاشایەتی
ئیسرائیل بە پاشایەتی
حوداوەند ناوی
دەهینریت؟ وە
بۆچی تەختی فەرمانڕەوایی
بە
" تەختی
فەرمانڕەوایی
خودا"
ناوی دەركرد؟
لە بەر
ئەوەی خودا خۆی
ئەم پاشایەتیەی
بە بەنی ئیسرشائیل
بەخشیووە. ئەو ئۆرشەلیمی
وەكوو پایتەخت
هەڵبزارد (سەرەتای پاشاكان
13:11) ئەو رشیساو
یاساكانی خۆی
دا بە حكومەتەكەی (ئیووە دەتوانن
ئەمانە لە پەرتووكی پیرۆزی
خۆتان لە پەرتووكی
لاویان, اعداد وە بدۆزنەوە) وە ئەو پاشایەی
كە حوكمرانی دەكرد
دەبوو بۆ خودا
حوكمرانی بكا.
لاپەرە. 13
پاشایەتی
خودا
سەدان
ساڵ پاشاكان لە
دوای یەكتری حوكمیان
كرد بە سەر ئیسرائیل
لە ئۆرشەلیم هەندیكیان
پاشای باش
بوون و بە
ترسان لە خودا
پاشایەتیان
كرد وە هەندیكیان
خراپ و سەر بە گیچەڵ
بوون.
سەرئەنجام
ئەو ڕۆزە گەیشت
كە نەتەوەكانی
ئیسرائیل لە ریگای
خودا زۆر دوور
كەوتنەوەو ئەو
پاشایەی حوكمی
ئۆرشەلیمی دەكرد
زۆر لاواز بوو
تا ئەو رادەیە
لاواز بوو كە
خودا گووتی
نابی چیتر پاشایەتی
دریزەی هەبی.
حزقیال
بخویننەوە بە
تایبەتی ئایەتی 27
كە
دەڵیت: " وە
من ئەو (پاشایەتی
ئیسرائیل) سەرنگوون
(ویران) سەرنگون, سەرنگون
دەكەم وە چیتر
ئەمە بوونی
نابی تا ئەو كەسە
دی كە پاشایەتی
مافی خۆیەتی. وە
من پاشایەتی بە
ئەو دەبەخشم"
ئەو
كەسیكە كە شیاوی
ئەوەیە.
لە
ئایەتەكانی پەرتووكی
حزقیال دەخوینینەوە
كە, كەسیك دەبی بی
كە"شاییستە"ی
تەختی پاشایەتی
خودا بیت. كەسیك
كە میراتگری
باوكە وە باوك
تەختەكە بە ئەو
دەدا. لەو ڕۆزەوەی
كە كۆتا پاشا
لە سەر حوكم
لادراووە تا ئەمڕۆ, هیچ پاشایەك
لە بەنی ئیسرائیل
حوكمی ئۆرشەلیمی
نەكردووە.
بگەرینەوە
بۆ لوقا وە ئەو
قسانە بخویننەوە
كە لە لایەن ئەو
فریشتەیە مریەم بۆ مەریەم
كراوون كە هات
بۆ لای. فریشتەكە
لەبارەی عیساوە
قسەی كرد: "ئەو
دەبی بە پیاویكی گەورە
وە وەكوو كوڕی
خودا ناوی دەهینری
وە خوداوەند تەختی
دەسەڵاتی باپیرەی
داوود بە ئەو
دەسپیری."
چ
كەسیك شاییستەی
تەختی پاشایەتی
خودایە؟ هەڵبەتە
عیسا, كوری خودا هەر
بە راستی مافە
ئەوە. چوونكە مریەم
دایكی عیسا لە
نەوەی داوود
بوو. عیسا وەكوو پاشا
هەڵبزیررا. كاتی پیلاتۆس
لیی پرسی: " كەواتە
تۆ پاشایت؟ عیسا
ووڵامی دایەوە: هەر
ئەو جۆرەم كە
تۆ دەلچیی.
لە یەر
ئەو خاچەی كە
عیسایان پی لە
خاچ دا
نووسرابوو:
" ئەمە عیسایە پاشای
هەهود " دووزمنەكانی
مەبەستیان
بوو گاڵتەی پی
بكەن. بەلچام ئەو
شتەی ئەوان
ووتیان راستی
بوو.
ئەو
ئینجیلەی عیسا
بەشارەتی دا, بریتی
بوو لە هەواڵی
خۆشی پاشایەتی
خودا. (واتای سادەی
ئینجیل, هەر
ئەو هەواڵە خۆشەیە) لە
لوقا 1:8 دەخوینینەوە
" لە دوای ئەوە
عیسا شار بە
شار و گووند بە گووند
دەگەرا وە مووزدەی پاشایەتی
خودای بڵاو دەكردەوە.
ئیمە
و پاشایەتی
رەنگە
ئەم بۆچوونە لە
هزرتاندا
درووست ببی كە
" كەواتە بۆچی
دەبی نزا بكەین
كە پاشایەتی تۆ
بیت؟ ئەگەر ئەم
پاشایەتیە تەنها
بۆ بەنی ئیسرائیلە
ئەی بۆ ئیمە
سوودی چیە؟
بەردەوام
كە دریزە بە
خویندنەوە دەدەن, دەبی
فیری ئەوە ببن
كە ئەو پاشایەتیەی
كە عیسا حوكمی
تیدا دەكا زۆر
دوورمەوداتر
و گشتگیر ترە
لە سنووری
حوكمرانی پاشایەتی یەكەم
وە لە سەرانسەری
زەوی بۆ هەموو
خەڵك ئاشتی بە
دیاری دینی.
لاپەرە.15
ئاشتی
و سەلاەمەتی لە
سەر روی زەوی, چ
كاتی؟
كاتی
عیسا هاتە
دوونیاوە, فریشتەكان
گۆرانی شادییان
گووت. ووشەكانی گۆرانی
ئەوان لە لوقا
بابی 2 ئایەتی 14 نووسراوە.
" خودا لە
ئاسمانەكان پڕ
شكۆ بی وە لە سەر
زەوی, لە نیوان ئەو
خەڵكەی كە
خودا دڵخۆش دەكەن, ئارامی
و خۆشی پایەدار
بی"
لە
و رۆزەوە تا ئیستا
, هیشتا ئارامی
و ئاشتی راستەقینە
لە سەر زەوی
بوونی نەبووەو
تا كاتی گەرانەوەی
عیسا بۆ ئیسرائیل
بۆ هینانەدی پاشایەتی
خودا هەرگیز
ئاشتی بوونی
نابی. پەیمانی كۆن
لە بارەی ئەو پاشایەتیەوە
دەڵی: وە وینەی زۆری
ئاشتی و ئارامی
ئەو سەردەمە وە
ئەو كامەرانیەی
كە لە گەڵ خۆی دەیهینی
نیشانی ئیمەی
دەدا.
پانتایی پاشایەتی
دوبارە
مزبوری 72 ببینن. لە
مزبورە وینەی
ئەو كاتەمان دەخاتە پیچاو
كە پاشایەتی
خودا لە سەر زەوی
بەرقەرار دەبی
بەڵام ئیستا تەنیا
سەنج بدەنە ئایەتی 8:
" وە ئەو
حوكمرانی دەكا
لە دەریاوە تا
دەریا وە لە
رووبارەوە تا
ئەو سەری جیهان".
ئەمە پیمان
دەڵی كە پاشایەتی
لە لایەن عیساوە
لە ئیسرائیل, سەرانسەری
زەوی دەگریتەوە. هاوشیوەی
ئەم ووتەیە لە
مزبوری 2 ئایەتی 8 دەبینین
ئەو جیگایەی كە
خودا لو گەڵ عیسا
قسە دەكا. " لە
من داوا بكە وە
نەتەوەكان بە
ناوی تۆوە دەكەم
وە سەرانسەری
زەوی دەكەم بە
موڵكی تۆ"
دەشی
لە پەرتووكی پیرۆزی
خۆتان سەرنجتان
دابی لە ووشەی
"كافر" لە جیاتی
ووشەی نەتەوەكان. كاتیك
پەرتووكی پیرۆز
نزیكی 400 ساڵ
بەر لە ئیستا
بۆ یەكەمین جار
بە زمانی ئینگلیزی
نووسرا ووشەی
"كافر" دەقاودەق
بە واتای ووشەی "نەتەوەكان"
ی
ئەمرۆیی بوو.
ئیجازە
بدەن ئایەتی زیاتر
شی بكەینەوە, بچنە
سەر بابی چواردەهەمی پەرتووكی
زەكەریا ئایەتی 9.
" لەو رۆزەدا
خوداوەند دەبی
بە پاشای سەرانسەری
دوونیا وە خەڵك
تەنیا ئەو دەپەرستن
و ئەو بە خودای
خۆیان دەزانن"
حوكمرانی
مەسیح
عیسا
مەسیح لە ئۆرشەلیمەوەو
لە پایتەختی خۆیەوە
حكومەت پیك دینی. ئەو
شارەی كە ئەو پیشتر
ناوی نا " شاری پاشای
مەزن"
یاسای
ئەو لە سەرانسەری
زەوی هەر بەو
جۆرە كە لە
اشعیا بابی 2 ئایەتی
1-4 دەیخوینینەوە:
" لەبەر ئەوەی
كە شەریعەت لە
سەهیۆن وە كەلامی
خودا لە ئۆرشەلیم
دەردەچی".
لاپەرە .
16پاشایەتی بیوینە
وادانین
پرسیارتان لی
دەكری كە بۆ زیان
لە دوونیایەكی
بیوینە حەز
دەكەن لە ز
باروودۆخیكدا
بن؟ یەكیك
لە سەرەتاییترین
ئەو شتانەی كە
دەشی داوای بكەن
بوونی ئاسایش, ئازادبوون
لە ترس, وە
ئاشتی بۆ چیزوەرگرتن
لەماندووبوونتان, لە
راستیدا ئیوە
ئەگەری هەیە وینای
شتیكی هاوشیوەی
ئەوە بكیشن كە
میكاهی نیردراو
پیمان دەدا.
" وە ئەو لە
ناو نەتەوەی زۆر
دادوەری دەكا, وە
نەتەوە مەزنەكان
لە جیگای دوورەوە
سزا دەدا وە ئەوان
شمشیرەكانی خۆیان
بۆ گاسن وە نیزەكانی
خۆیان بۆ مشار
دەشكینن وە هیچ
نەتەوەیەك
شمشیر لە نەتەوەیەكی
تر هەڵناكیشی
وە وە چیتر فیری جەنگ
نابن. وە هەركەس لە زیر
میو هەنجیری خۆی
دادەنیشی وە چیتر
شتی ترسینەر
نامینی
بەڵام
بەر لەوەی
ئاشتی بەرقەرار
ببی, دەبی هەوڵی
راستەقینە لە
لایەن مرۆظەوە
لە پیناو خودا ئەنجام
بدری. تا ئەو كاتەی
مرۆظ بە قسەی
خۆی بە ڕیگادا
بڕوا, كیسو گرفت هەر
دەمینی. كەواتە یەكیك
لە یەكەمین كارەكانی
عیسای مەسیح, نیشاندانی ڕیگای
خودایە بە تەواوی
نەتەوەكان.
بەڵام
رەنگە ئیوە بڵین
كەسانیك هەن كە
بە ئاسانی گوی
ناگرن, ئەوەش
راستە. وە ئەو
كەسانەی گویڕایەڵ
نابن سزا دەدرین. لە
اشعیا بابی 11
ئایەتی 4 دەخوینینەوە:
"
بۆ
بیرهینانەوە, كاتی
عیسا بگەریتەوە, دەسەڵاتی
تەواوی لە دەستی
ئەودا دەبی. بە
فەرمانی هەموو
خەڵكی سەر رووی
زەوی فیردەبن
ئەو كارانە بكەن
كە خودا ڕازی
دەكا. هەر بەو جۆرە
كە لە اشعیا بابی 26
ئایەتی 9 دەیخوینینەوە:
" كاتیك كە تۆ
داوەری جیهان
بكەی ئەكات خەڵك
لە واتای یەكسانی
تیدەگەن."
ئیستا
بگەرینەوە بۆ
اشعیا بابی 32
ئایەتی
17: " وە كرداری یەكسانی, سەلامەتی
و سەرئەنجامی یەكسانی, ئاسایش
و دڵنیایی دەبی
تا هەتایی."
كامەرانی
بۆ هەمووان
بە
بوونی وەها هەلوومەرجیكی
بی كەم و كووری, كامەرانی
لە دەست هەموواندا
دەبی. ئایا سەنجتان
داوەتە سەر ئایەتی 16
لە
مەزامیر بابی 72؟
كە دەڵیت: " وە
فراوانی دانەویڵە
لە سەر زەوی لە
سەر لووتكەی كیوەكان
دەبی."
لووتكەی
كیوەكان عادەتەن
رووتن. كەواتە
ئەگەر دانەویڵە
لە سەر لووتكەی چیاكان
زۆر بی, دەبی
ئەوەی ناو شیو
و پیدەشتەكان
دەبی چەندە زیاتر
بیچ. هەر بەو جۆرە
كە لە مەزبووری 67
ئایەتی 6 دەخوینینەوە:
" ئەوكات زەوی
بەرووبوومی خۆی
دەدات وە خودا, خودای
ئیمە, ئیچمە پیرۆز
دەكا"
تەنانەت
بیابانەكانیش
لەو ڕۆزەدا سەوز
دەبن. ئایەتە جوانەكانی 1 و 2 لە
اشعیا بابی 35
بخویننەوە كە باسی چۆنیەتی
سەوزبوونیان
دەكا: " بیابان
مەست و شەیدا
دەبی, بیابان پڕ دەبی
لە گووڵ وە
سروود و شادی
هەموو شوینیك پڕ
دەكا."
شیفای
هزر و جەستە
سەرەرای
ئەو هەموو بەرەكەتانە, بەرەكەتی گورەتر
ی سەلامەتی هیزیش
بە دوایاندا دیت
نزیكەی 200 سال
بەر لە ئیستا
كاتی عیسا لە
روی زەوی دەزیا.
لاپەرە.17
بەو
هیزەی كە لە
لایەن خوداووە پیی
درابوو, بۆ
زۆریك لە نەخۆشەكان
پیفای هینا. لە
كاتی پاشایەتی
خودا ئەم هیزە
دووبارە دەگەریتەوە
اشعیا بابی 35
ئایەتی 5 بخویننەوە:
" كاتیك ئەو دەگەریتەوە چاوی
كویرەكان و گوی
كەرەكان چاك دەكاتەوە. شەل, وەكوو
ئاسك هاتووچۆ
دەكا وە لاڵ
سروود دەخوینی."
دەتوانین
زۆر بە باشی
هزر بكەین كە خەڵك
تەمەنیكی دریزیان
دەبی. پیغەمبەر زەكەریا
پیمان دەڵی هەموو
ئەو شتانە ئەنجام
دەدری. لى زەكەریا
بابی 8 ئایەتی 4 و 5 ئەو
دەڵیت: " زنان
و پیاوانی گۆچان
بە دەست, دیسان
لە گۆڕەپانەكانی
شار دادەنیشن. وە
كۆڵانەكانی
شار لەو منداڵانە پڕ
دەبیت كە پاری
دەكەن. "
ئەم
ئایەتانە باسی
ئۆرشەلیم دەكەن, بەلام
هەر بەو جۆرە
كە بینیمان, بەرەكەتی پاشایەتی
سەرانسەری زەوی پر
دەكا.
كەلامی
بەهیزی خودا
رەنگە
بە خۆتان بلین
" هەموو ئەو
شتانە باش دینە
بەر دیدە بەلام
زۆر باشتر دەبن
ئەگەر بتوانن
ببن بە راستی.
" ئەگەر ئەو بەلینانەی
كە خویچندمانەوە پەیوەندی
بە مرۆظەوە هەبایە (لە
لایەن مرۆظەوە
بدرایە) بە
دڵنیایەوە
ناتوانین
متمانەیان پیچ
بكەین, تەنانەت
باشترین مرۆظیش
ناتوانی ئەو بەلچینانە
بۆ راستی بگۆری, چوونكە
مرۆظ لاوازە.
بەلام
ئەوانە بەلینەكانی
خودان وە ئیمە
دەتوانین باوەریان
پی بكەین. اشعیا
بابی 55 ئایەتی
6-11 بخویننەوە وە
سەرنج لە ئایەتی 11
بدەن:
" هەروەها
قسەی من كاتی
لە زارم دیتەدەر
دەبی بە راستی. بی
بەرهەم ناگەریتەوە
بۆ لای من بەڵكوو
ئەو شتەی كە
داوام كرد بە
جیی دەگەئینی. وە
بۆ ئەوەی كە
ناردم كامەران
دەبی"
كەواتە
ئیمە دەتوانین
بە خۆشحالەوە چاوەروانی
سەردەمیك بین
كە: "
پ.18
دەسپیكی چیرۆك
چیرۆكی
بەنی ئیسرائیل
لە راستیدا بە پیاویكی
ئیماندار بە
ناوی ئبراهیم
دەست پی دەكا. ئەو
لە رۆزگاری پیری
خۆی كوریكی
بوو بە ناوی ئیسحاق
وە ئیسحاق كوریكی
هەبوو بە ناوی یەعقوب
كە دواتر بە
ئسرائیل ناوی
دەركرد.
یەعقوب
دوانزە كوری هەبوو. وە
بوو بە باوكی
دوانزە هۆزی ئیسرائیل. بچووكترین
كوری ناوی یوسف
بوو وە ئەو چیرۆكەی
لە بارەی زیانی
ئەو لە پەرتووكی پیرۆز
دەیخوینینەوە, یەكیكە
لەو چیرۆكانەی
كە هیچ كات لە
خویندنەوەی
ماندوو نابین. بەلام
ئەوە بەرزتر لە چیرۆكیكی
باشە. ئەم چیرۆكە
باسی رووداوە گرنگەكانی
سەردەمی " گەلی پەرتووكی پیرۆز"
(بەنی
ئیسرائیل) بۆ ئیمە
باس دەكا. هەروەها
نموونەی زۆر سەرسوورهینەرمان
بۆ دینیتەوە لەبارەی پاریزگاری
خودا لە نەتەوەی
خۆی.
هەموومان
ئەو چیرۆكەمان
لە بیرە كە چۆن
برا حەسوودەكانی یوسف
ئەویان وەكوو
كۆیلەیەك فرۆشت. وە
دوای ئەو هەموو
رەنجە ئەو بوو
بە حاكمی میسر. دواتر
لە سەردەمی گرانی
و ووشكەساڵی
باوك وبراكانی
بۆ سووپاسگووزاری
ئەو سووپاسگووزاری
خودا بە هۆی ئەوەی
دانەویلە لە میسر
هەبوو, چوون
بۆ میسر. لە
رابردوودا یەهودیەكان
(كە لە بنەرەتدا
بە ئیسرائیلی یان
بەنی ئیسرائیلی
ناو دەبرین) لە میسر
بە تەواوی بەختەوەر
بوون بەلام لە
دوای مردنی یوسف, زمارەی یەهودیەكان
لە میسر زیاتر
بوو وە غەدر و
ستەمی میسریەكان
بۆ سەر ئەوان گورس
سەند. وە لە گەل
ئەوان وەكوو كۆیلە
هەڵسووكەتیان
دەكرد.
ئازادی
بۆ كۆیلەكان
ئەگەری
هەیە ئیوە ئەو
چیرۆكەتان بیستبی
كە چۆن خوداوەند
ئەم كۆیلە یەهودیانەی
لە میسرەوە بە
رابەرایەتی پیاویك
بە ناوی موسا
بردەدەر. وە
ئەوانی لە ناو
بیابانیك لە دەرەوەی
سەرزەمینی ئیسرائیل
رینوینی كرد. لەم
سەفەرە دریز و
مەترسیدارە
خودا خواردنی
بە ئەوان دا وە پاریزگاری
لی كردن.
هەر
بەو جۆرە كە لە
نەحمیا بابی 9 ئایەتی
20-21 دەخوینینەوە
"گیانی نیكوی
خۆت بە مەبەستی
فیركردنی ئەواندا
خودا
ئەو نەتەوە
خراپەكارانەی
كە لە سەرزەمینی
ئیسرائیل دەزیان
دەركرد وە ئەوی
دا بە یەهودیەكان. ئەو
یاساكانی خۆی
بە ئەواندا وە
بۆ ئەوان دادوەرانیكی
هەڵبزارد بۆ ئەوەی
حوكمرانی ئەوان
بكەن. ئەو پییانی گووت:
"ئەگەر لە فەرمانم
لا بدەن, سزا
دەدرین." ئیوە
دەتوانن لە پەرتووكی
تەشنیە بابی 28,
لە
بارەی ئەو بەرەكەتانەی
بە هۆی گویرایەلی
خودا وە ئەو نەهامەتیانەی
بە هۆی شكاندنی
فەرمانی ئەو بە
نسیبیان دەبوو, بخویننەوە.
پ.19
یەهودیەكان
پاشایەكیان دەوی
نزیكەی چوار
سەد سال تیپەری. لە
میانەی ئەو
سالانەدا, خودا
بۆ حوكمرانی بە
سەر
دوانزە هۆزی
ئیسرائیلدا كۆمەلیك
دادوەری دانا. (نەوەكانی یەعقوب
بۆ دوازە گرووپی
خیزانی دابەش
بوون, كە هەر كامیك
لە ئەوان ناوی
هۆزیكیان لی
نرابوو) بەلام
یەهودیەكان
نارازی بوون و
وەكوو نەتەوەكانی
دەورووبەری خۆیان
داوای پاشایان
كرد, ئەوان بەم
داواكارییەی
خۆیان, لە پەسەندكردنی
خودا وەكوو پاشای
خۆیان هەڵگەرانەوە.
كاتیك
سموئیل, دادوەری
ئەوان, بە
خودای گووت
كە ئەوان چۆن
داوای پاشایان
كردووە, خودا
ووتی: " ئاوازی
نەتەوەی خۆت بۆ
هەرچیەك كە ویستوویانە
ببیستە, لە
بەر ئەوەی وازیان
لە تۆ نەهیناوە, بەڵكوو
وازیان لە من
هیناووە بۆ
ئەوەی پاشایەكیان
بۆ دانەنیم.
خودا
داواكارییەكەی
ئەوانی بەجی هینا
وە ئەو پاشایەی
كە داوایان دەكرد
پیی دان, دەشی
حەز بكەن چیرۆكی
مسح شلول یەكەمین
پاشای ئیسرائیل
خۆتان بخویننەوە.
پاشایەتی
دابەشكراو
شاۆل
لە لایەن
داوود, پاشای
مەزن (كە لە وانەكانی
دواتر زیاتر لە
بارەیەوە دەبیستین) لە زیچر
چاودیچری بوو. لە
دوای ماوەیەكی
دریز واتا 40 ساڵ
حوكمرانی
داوود كۆچی
دوایی كرد وە
سلیمانی كوری
بوو بە پاشا. سلیمان
زۆر دەلەمەند
بوو وە باجی نیمچە
قوورسی لە خەڵك
وەردەگرت. ئەم
بابەتە بووە هۆی
نارازی بوونی
خەلك وە كاتی
سلیمان مرد ئەوان
روویان كردە
كورەكەی واتا
رەحیمام وە
داوایان لیكرد
ئەركی سەر شانیان
سووكتر بكا. دەتوانن
ئەم بابەتە لە
سەرەتای پاشاكان
بابی 12 بخویننەوە كە چۆن
رەحیمام قسەی
هاوری گەنجەكەی
خۆی هەڵبزارد
لە جیاتی ئامۆزگاری پیاویكی
بە تەمەن و
زانا كە راویزكاری
باوكی بوو.
كاتی
خەڵك چوونە لای
رەحیمام بۆ ئەوەی
وولامی ئەو بۆ
داواكاریەكەی
خۆیان وەرگرن, ئەو
زۆر بە نەزانی
وولامس دانەوە
لە سەرەتای پاشاكان
بابی 12 ئایەتی 13 و14 دەخوینینەوە
كە " پاشا بە
توورەیی
وولامی خەلچكەكەی
دایەوە" وە گووتی:
" باوكم باری سەرشانی
ئیوەی قورس
كرد بەلام من
بارس سەر
شانتان
قورستر دەكەم. باوكم
بە قامچی لیدان
ئیوەی سزا دەدا
بەلام من ئیوە
بە دووپشكەكان
سزا دەدەم".
جیی
سەرسوورمان نیە
كە خەلك سۆرشیان
دزی وەها پاشایەك
كرد, 10 هۆز لە هۆزەكانی
ئیسرائیل لەوی چوونەدەر
و بە پاشایەتی پەریمام
حكومەتیكی نوییان
بۆ خۆیان دامەزراند. تەنیا
هۆزی یەهودا كە پەیوەست
بوو بە رەحیمام
وە هۆزی بچووكی
بنیامین لە لای
ئەو مانەوە.
ماوەیەكی
دریز دوای ئەمە, لە پەرتووكی پیرۆزی 2 میزووی
لابەلامان هەیە. میزووی 10
هۆز
لە هۆزەكانی ئیسرائیل
كە بە ناونیشانی
"ئیسرائیل "
یان
پاشایەتی
باكور
ناسراوون, (چوونكە
ئەوان لە بەشی
باشووری
وولات دەزیان) وە
دوو هۆزەكەیتر
بە "یەهودا"
یان
پاشایەتی
باشوور بەناوبانگ
بوو.
لە
فەرمان لادانی
هەمیشەیی یەهوودیەكان
لە یەكەمین
و دووەمین پەرتووكی پاشاكان, چیرۆكیكی
غەمناك دەخوینینەوە
لەوەی كە چۆن
خۆك هەمیشە
خودایان لە بیر
كردووە و ریگای
ئەویان واز لی
هیناووە. لە
كۆتاییدا هەموو
شتی زۆر خراپ
بوو وایلیهات
خودا گووتی خەڵك
سزا دەدا هەر
بەو جۆرەی كە پیشتر
ئاگاداری
كردبوونەوە وەكوو
بە كۆیلە كردنیان
لە وولاتی خۆیان.
دەتوانن
ئەم بابەتە لە
دووەمی تاریخ
بابی 36 ئایەتی 15 و 16 ببینن. ئەوەی كە
خودا چۆن هەموو
شتیكی
بە جۆریك ریك
خست تا
پ.
20
نەتەوەكەی
خۆی گەراندەوە سەر
ریچكەی خۆی."
وە یەهود
خدای باوكی ئەوان
بە دەستی نیردراوانی
خۆی بۆ لای ئەوانی
نارد. بەڵكو بەیانی
زوو هەلسا, ئەوی
رەوانە كرد چونكە
شفاعتی بۆ نەتەوەو مالی
خۆی كرد. بەلام
ئەوان سووكایەتیان
بە نیردراوانی
خودا كرد وە كەلامی
خودایان بە
سووكی سەیر
كرد بیریزیان
بە پیغەمبەرەكانی
كرد بە جۆریك
كە غەزەبی
خوداوەند لە سەر
قەومەكەی گری گرت
بە رادەیەك كە
هیچ چارەیەریك نەبوو".
لە
كۆتاییدا, سزادان
ئیسرائیل, پاشایەتی
باكوری, سەرەتا
بە دیل گیرا. پاشای
ئاشور هات وە
خەڵكەكەی برد
بۆ ئاشور وە ئەوان
هەرگیز نەگەرانەوە
سەرزەمینی خۆیان
ئەم بابەتە دەتوانن
لە دووەمی پاشاكان
بابی 17 و ئایەتی 6 تا
18 وە ئایەتی 23
بخویننەوە.
"تا ئەوەیكە
خوداوەند هەر
بەو جۆرە كە بە
هۆی تەواوی پیغەمبەران
پیشبینی
كردبوو, خەڵكی
ئیسرائیلی لە
لای خۆی وەدەرنا. لە
ئەنجامدا ئەوان
تا ئیستاش لە
سەرزەمینی
ئاشور لە مەنفا
زیان دەكەن."
لە
دوای ئەوە پاشایەتی یەهودا
لە لایەن پاشای
بابل بە دیلی
بردرا, بەلام
باروودۆخی ئەوان
وەكوو باروودۆخی
ئیسرائیلیەكان
خراپ نەبوو. خوداوەند
بەلینی دا كە
ئەوان لە دوای 70
سال
دەگەرینیتەوە
سەرزەمینی خۆیان. وە
ئەو پەرستگایەی
لە لایەن
نبوكد نصر, پاشای
بابل لە
ناوبرا دەبی
دووبارە بوونیاد
بنریتەوە.
گەرانەوەی
دووبارە بۆ سەرزەمینی
خۆیان
هەندیك
لە یەهودیەكان
لە بابل بە
ئاسانی گەشەیان
كرد و دەولەمەند
بوون و چیتر نەیانویست
بگەرینەوە سەرزەمینی
خۆیان . بەلام
گرووپیكی باوەردار
بە رینوینی پیاویك
كە خودا هەلیبزارد, بۆ
سەفەریكی دزوار
ئامادە بوون وە
دەستیان بە
بونیادنانەوەی پەرستگاكە
كرد و زیانیكی
نوییان دەست پیكرد.
ئەوان
رووبەرووی كیشەی
زۆر بوونەوە بەلام
خودا بۆ
هاندان و هیدایەتی
ئەوان سی پیغەمبەری
نارد وە
سی پەرتووكی كۆتایی
لە ئەیمانی كۆن
( ) لە
نووسینی ئەم پیغەمبەرانەن.
لە پەرتووكی
میگاە بابی 3 ئایەتی 6,
خودا
لە بارەی رۆزگاریك
قسە دەكا كە
" خۆر لە سەر ئیوە (پیغەمبەران) ئاوا
دەبی وە رۆزگارتان
تاریك دەبی"
وە
لە سەردەمی
ملاكی تا هاتنی یەحیا
كە لە پەیمانی نوی
دەربارەی دەخوینینەوە
لە لایەن
خوداوە هیچ كەلامیك
بۆ خەلچك نەنیردرا, تەنیا
ئەوە هەبوو كە پیچشتر
نووسرابوو.
یەهودیەكان
ئیستاش نەتەوەی
خودان و هەر
واش دەمینن وە
لە وانەی
داهاتوو سەرگووزەشتەی
ئەوان تا ئەمرۆ
باس دەكەین.
پ21
لە
نیوان پەیمانی
كۆن و نوی
یەهودیوكان
لە دوای 70 سال
دیل بوون, گەرانەوە
بۆ زیدی خۆیان
واتا ئیسرائیل. ئەوان
بە هاندانی پەیغەمبەران
پەرستگای
خودایان
دووبارە لە ئۆرشەلیم
بوونیاد نایەوە. سی پەرتووكی
كۆتایی لە پەیمانی
كۆن واتا (حجا, زەكەریا
و ملاكی) – لەم
ماوەیەدا
نووسراوون.
لە
دوای ئەوە, بۆ
ماوەیەكی دریز
واتا 400 سال, یەهودیەكان
هیچ پەیامیكی رینوینیكەریان
لە لایەن
خوداوە پی
نەگەییشت. عاموس
پیغەمبەر پیشبینی
ئەم سەردەمەی
كردبوو. لە
عامووس بابی 8 ئایەتی 11
دەخوینینەوە:
" خوداوەند دەفەرموی: رۆزگاریك
دی كە قاتیوقری بۆ ئەم سەرزەمینە
دەنیرم. ئەم
قاتیوقریە, قاتیوقری ئاو
و نان نابی بەڵكە
قاتیوقری بیستنی
كەلامی خودا دەبی."
ئەم
ماوەی 400 ساڵە
لە نیوان دواهەمین
پەرتووك لە پەیمانی
كۆن وە یەكەمین
پەرتووك لە پەیمانی
نوی شوینی گرتووە.
مەزنترین
یەهودی
بەلام
یەحیای (پیرۆزكەر) پاكیزەكەر
لە لایەن
خوداوە نیردرابوو
بۆ ئەوەی ریگاكە
بۆ كەسیكی مەزنتر
ئامادە بكا. خودا
مەبەستی بوو
كوری خۆی بۆ
رزگاركردنی قەومەكەی
بنیری. لەبەرئەوەنزیكەی
2000 سال بەر لە ئیستا, لە
زیدی ئیسرائیل
, خوداوەند عیسای
مەسیح لە دایك
بوو. هەندی جار بیرمان
دەچی كە عیسا پەهودیەك
بووە.
ئیوە
دەزانن كە چی
روویدا. لە
دوای بیستنی
قسەكانی ئەو وە
لە دوای بینینی
كارە یەرسورهینەرەكانی, یەهودیەكان
ئەویان قبووڵ
نەكرد وە پیلاتۆسیان
ناچار كرد كە
ئەو لە خاچ
بدا. كاتی پیلاتۆس
ووتی: " من
لە خوینی ئەم پیاوە
دادپەروەرە بیبەریم
" یەهودیەكان
وولامیان دایەوە:
" خوینی ئەو لە
ئەستۆی ئیمە و
مناڵەكانمان
بی"
ئەوان
نەیاندەتوانی
وەها تاوانیكی گەورە
بكەن. ئەوان خوینی
بی تاوانی كوری
خودایان رشت. بەو
حاڵەش بە
ووتارە بەهیزەكانی
نیردراوان, خودا
جەرفەتیكی تری
دا بە خەڵكەكە. زۆربەیان
روویان لە رەحمەت
و بەخشەندەیی
وەرگیراو چاوەروانی
سزابوون, سزایەكی
زۆر ترسناك!
خەڵكی
ئاوارە
40 سال دواتر لەشكری
رووم هات وە لە گەڵ پیاوان
و مندالەكانیان
كەوتە شەر. (بی گوومان
لە بیرتانە
كاتی ووتیان:
" خوینی ئەو لە
ئەستۆی ئیمە و
مناڵەكانمان
بی") ئەمە سەردەمی
رەنج و مەینەتی
ترسناكی یەهودیەكان
بوو. ترس و هەراسیك
لە جەنگ لە
ناویان بوو , لە
مەترسیدارترین
ترسەكانی ئەو
میزووە بوو.
پ.22
رۆمەكان
شارەكەیان داگیركرد, وە
ئەو گرووپە لە یەهودیەكان
كە زیندوو مانەوە
لە ناو نەتەوەكانیتر
بڵاو بوونەوە.
خودا
زۆر بەر لە ئیستا, هەهودیەكانی
ئاگادار كردبۆووە
كە ئەگەر لە ریگای
خودا لابدەن, وەها
پیشهاتیك بەسەریاندا
دیت.لە تەسنیە
بابی 28, ئایەتی 64 ئەمەتان
خویندۆتەوە:
" خداوەند ئیوە
لە سەرانسەری
دونیا پەراكەندە (پەرش
و بلاو) دەكات"
نزیكەی
دوو هەزار ساڵ, پەهودیەكان
هیچ جیگایەكیان
لە زیدی خۆیان
نەبوو. لەوەش
خراپتر, ئەوان
مەینەتی و
ئازاری زۆریان
چەشت وە ئەو نەفرینە گەورەی
كە لە تەسنیە
خویندمانەوە, بەسەر
ئەواندا هات. هەندیك
لەو مەینەتیانە
لە بیرەوەری ئەواندا
بوو بە یادگاری
و مایەوە.
زۆریك
لە ئیمە دەتوانین
كەمپی ناوەندی
هیتلەر, ئەشكەنجەدانەكانی
ئەو, وە كووشتنی بیچ
بەزەییانەی زیاتر
لە شەش ملیۆن یەهودی
بە بیرمان بیچتەوە, كە
تەواوی دوونیای
تووشی شۆك كرد. دوبارە
تەسنیە بابی
28, ئایەتی 64 تا
67 بخویننەوە و
سەرتان سوور
بمینی لە نووسینەكانی
3000 ساڵ بەر لە ئیستای
موسا كە ئەمرۆ
بوون بە راستی.
ئەمە چیرۆكیچكی
خەناكە كە تا
ئیستاش كۆتایی
نەهاتووە بەلام
ئیمە لە كەلامی
خودا هەست بە
دلمخۆشی دەكەین, كاتی
دەزانین كۆتایی
كارەكە بە خۆشی
تەواو دەبی.
لە
كۆتاییدا, گەرانەوە
بۆ زیدی خود
بگەرینەوە
بۆ ئەرمیا بابی
30, وە قسەی خودا
بۆ یەهودیەكان
لە ئایەتی 11
بخویننەوە:
" لە گەڵ ئیوەم وە
رزگارتان دەكەم: تەنانەت
ئەگەر ئەو نەتەوانەی
كە ئیوەم لە
ناویان بلاو
كردەوە, لەت
و پەت بكەم, ئیوە
لە ناو نابەم: هەڵبەتە
ئیوەش بی سزا
لیتان ناگەریم. بەڵی
بە دڵنیایەوە
سزاتان دەدەم, بەلام
بە ویزدانەوەو
بە دادپەروەرانە"
وە
دیسان لە ئەرمیا
بابی 31 ئاىەتی 10 و 11 دەخوینینەوە:
" هەر ئەو خودایەی
كە نەتەوەی خۆی پەرش
و بلاو كرد
جاریكیتر ئەوان
لە دەوری یەكتر
كۆدەكاتەوە وە پاریچزگاریان
لی دەكا, هەر
بەو جۆرەی كە
شوان لە میگەلەكەی
خۆی پاریزگاری دەكا. ئەو
ئیسرائیل لە دەست
ئەو كەسانە دەردینی
كە لەو بەهیزترن".
وە
ئَیستا لە
دوای نزیكەی
2000 سال, خودا ئیسرائیل
لە دەوری یەكتر
كۆ دەكاتەوە. لە
سالی 1917 بەیاننامەی
بۆلفۆر وازۆ
كرا. ئەمە بەلینیك
بوو بەوەی كە
بریتانیا, سەرزەمینی
فەلەستین (كە
ئیستا پیی دەلین
ئیسرائیل) دەكا
بە زیدی یەهودیەكان.
لەوكاتە
بە دواوە زمارەیەكی
زۆر لە یەهودیەكان
دەگەرینەوە سەرزەمینی
ئیسرائیل, سەرەرای
ئەوەی كە بریتانیا
هەرچەندە بەڵینی پییان
دابوو بەلام لە گەرانەوەدا
یارمەتی نەداوون. لە
سالی 1948 هەنگاویكیتر
بەرەو پیشەوە
نرا, كاتیك دەوڵەتی
ئیسرائیل دامەزرینرا.
ئۆشەلیم
پایتەختی
داهاتووی جیهان
لەم
سەردەمەدا لە
رۆزهەلاتی
ناوەراست كۆمەلیك
كیشە بوونی هەیە. دەوڵەتی
ئیسرائیل لە پیناو
بوونی خۆی لە گەل
نەیارەكانی شەر
دەكا. تەنانەت ئیستاش
لە لایەن هیزی چەكداری
بەهیزەوە گەمارۆ
دراووە وە
داهاتووی تاریك
دیتەبەرچاو.
بەلام
لە ئەرمیا بابی
30, ئایەتی 7 دەخوینینەوە:
" رۆزیكی
ترسناك لە پیشە! هاوشیوەی
تا ئیستا نەبینراوە: ئەو
رۆزە, سەردەمی نەهامەت
ی قەومی منە. بەلام
لە نەهامەتیەش
رزگاریان دەبی".
پ23
كاتیك
رۆزی مەزنی كۆتایی
جەنگ بگات, وە
ئەو رۆزە دوور
نیە كە بتوانین
لە چاپەمەنیەكان
بخوینینەوە, یەهودیەكان
لە ئیسرائیل
باروودۆخیچكی
زۆر سەختیان دەبی. وە
لەو سەردەمەدا, خوداوەند
عیسای مەسیح
دووبارە دەگەریتەوە. ئەو
نیشتمانی
ئسرائیل رزگار
دەكا وە لە كۆتاییدا
یەهودیەكان ئەو
دەناسن و
قبوولی دەكەن. پیچغەمبەر
زەكەریا بۆمان
باس دەكا: " ئەوان
كە نیزەیان لە
من داوە, لە
سەر من دەگریین
وە هاوشیوەی كەسیچك
كە بۆ مندالە
تاقانەگەی پرسە
دەگیری, بۆ
من خەمبار دەبن, وە
وەها فرمیسك دەریزن
وەكوو ئەوەی
كوری نۆبەرەیان
مردبی. "(زەكەریا
بابی 12 ئایەتی 10)
خوارووتر
لە عیسا, پاشاى
ئەوان, یەهودیەكان
دەبن بە گەورەترین
نەتەوەی جیهان. وە پیشبینیەكانی پیغەمبەر
زەكەریا دەبی
بە راستی. هەر
بەو جۆرە كە لە
زەكەریا بابی 8 ئایەتی 22
و 23 دەڵی:
" خەڵكیكی زۆر
لە نەتەوە بەهیزەكانی
دونیا بۆ عبادەت
دین بۆ ئۆرشەلیم. وە
لە خوداوەندی
بە توانا داوای
بەرەكەت دەكەن. لەو
رۆزگارەدا دە
نەفەر لە خەڵكی
بیچگانە دەستەودامینی یەك
كەسی یەهودی دەبن
و دەلچین: ئیمەش
لە گەل خوت ببە, چوونكە
بیستوومانە
خودا لە گەڵ
تۆی".
پ24
ئیمە
دەبی یاساو ریسامان
هەبی.
تا
ئیستا بیرتان
لەوە كردۆتەوە
كە چ شتی روو دەدا
ئەگەر شۆفیریك
لە ناو شاریكی
قەرەباڵغ, هەر
بەو خیراییەی
كە خۆی حەزی لییەتی
شۆفیری بكا و
بە بی گویدانە خەڵك
بۆ ئەملا و ئەولا
بروا؟ بە دڵنیایەوە
رووداویكی سەخت
روودەدا.
لە
هەر جیگایەك كە زنان
و پیاوان بەیەكەوە
لە شار و گووندەكان
بزین, دەبی ڕیساو
یاسایەكیان هەبی. ئەوان
دەبی یاسای باشیان
هەبی و كەسیك چاودیری پابندبوون
بە یاساكان لە
شوینە بی.
راسپاردەكانی
موسا
دەبی
لە بیرتان بی
مە چۆن خودا یەهودیەكانی
لە میسر بردە
دەر وە چۆن
نیشتمانی ئیسرائیلی
بۆ زیان پیدان. هەروەها
لە وانەی 6 بیرتان
ماوە كە صۆن پاشای
ئەوان بوو وە
بۆ ئەوان كۆمەڵیك
یاسای دانا.
ئیمە
ئەم یاسایانە
وەكوو" راسپاردەكانی
موسا" دەناسینین. چونكە
بۆ یەكەمجار
خودا ئەوانی بە
موسا گووت وە
موساش ئەوانی
ئۆ خەڵك گواستەوە. زۆربەمان
لە بارەی گرنگرترین
راسپاردەكانی
موسا شتمان بیستووە
كە بە "10 فەرمانی
موسا" بە
ناوبانگن. لە
ناو ئەو راسپاردانەدا, راسپاردەیەك
لە بارەی رۆزی بوونی
هەیە.
ئەو
یاسایەی لە لایەن
خوداوە دانرا
لەبەرئەوەی
راسپاردەكانی
موسا لە لایەن
خوداوە بوو ئەو
راسپاردانە بە
تەواوی جیاوازبوون
لەو راسپاردانەی
كە دەشی مرۆظی
دیاریان بكا. ئیمە
دەتوانین دەستوورە
جیاوازەكان بۆ
دوو بەش دابەش
بكەین.
جۆری یەكەم
كۆمەلە یاسایەك
بوون بۆ زیانی
رۆزانە, بۆ
نموونە باسی ئەوەیان
دەكرد كە خەلك
چی بخۆن و چۆن
جلووبەرگ لە بەر
بكەن وە لە پەیوەندی
لە گەل یەكتر دا
چۆ هەڵسووكەوت
بكەن. لە راستیدا ئەم
یاسایانە بۆ رینمایی
ئەوان بوو لە
ریرەوی زیانی
رۆزانەیان.
بەلام
كۆمەلە یاسایەكیتر
لە تەنیشت ئەمانەوە
هەبوو. راسپاردەی
زۆر لە بارەی چۆنیەتی پەیوەندی
و هەلسووكەتی
مرۆظ لە گەل
خودا وە چۆنیەتی پەرستنی
ئەو. كاتی خەلك بۆ
داواكردنی لیبووردن
لە تاوانەكانیان
یان بۆ سپاسگووزاری
و پەرستش دەچوونە
خزمت خودا, دەبوو
لە گەل خۆیان ئازەلی (وەكوو
بەرخ یان كاریلە) یان
دەبرد وە دەیانكردن
بە قووربانی.
ئازەلەكانی
قووربانی بۆ وەبیرهینانەوەی
تاوانباربوونی یەهودیەكان
وە شایانبوونی
ئەوان بە مەرگبوون. هەروەها
بەر بیر ئەوانی
دەهینایەوە كە
پ25
كە
دەبی خودا بەو
جۆرە بپەرستن
كە خۆی فەرمانیداووە, نەك
بەو جۆرەی كە
خۆیان هەلیانبزاردووە.
پەیوەست
بوون بە راسپاردەكان
ئەستەم بوو
راسپاردەكانی
موسا لە لە لایەن
خوداووە نیردرابوون, راسپاردەی
زۆر باش بوون. پۆلس
لە پەرتووكی رۆمیان
بابی 7 ئایەتی 1 پیچماندەلی:
" كەواتە شەریعەت
بۆ خۆی پیرۆزە
وە تەواوی راسپاردەكانی پیرۆز
و دادپەروەرانە
و باشن"
بەلام
مرۆظ بە شیوەیەكی
سرووشتی باش نیە. زۆریك
لە یەهودیەكان
تەنانەت بۆ جیبەجیكردنی
راسپاردەكان
كۆششیان نەدەكرد. تەنانەت
ئەوانەش كە هەولی پابەندبوونیان
دا شكستیان
خوارد. (سەركوتوو
نەبوون) هەرچەنیك
ئەوان زیاتر هەولیان
دەدا بۆ جیبەجی
كردنی راسپاردەكان, زیاتر
تاوانباربوونی
خۆیان بۆ دەردەكەووت.
بینیمان
كە راسپاردەكانی
موسا بۆ
حوكمررانی بە
سەر نەتەوەكان
پیویست بوو. بەلام
سەرەرای ئەوە
كاریكی تریشی
دەكرد, وە ئەویش
ئاگاداركدنەوەی
خەلچك بو لە
تاوانباربوونیان
وە بی توانایی
ئەوان لە پابەندبوونیا
بە راسپاردەكانی
خودا. وە بە هۆی
تاوانیار
بوننیان شیاوی
مەرگ بوون.
پۆلس
لە رۆمیان بابی 3 ئایەتی 19
دەڵیت:
" ئیمە دەزانین
كە ئاراستەی
قسە لە سەریعەت
دا بەرەو رووی
شویچنكەوتووانی
شەریعەتە بۆ ئەوەی
هەموو زاریك
ببەستری و تەواوی
دوونیا خۆیان
سەبارەت بە
خودا
ریگایەكی
باشتر
ریساكان
مرۆظەكانی تیگەیاند
كە تاوانبارن
و سزای تاوانەكەیان
مەرگە. وە پیویستیان
بە كەسیكە كە
ئەوان لە
تاوانەكانیان
رزگار بكا. تەنیا
ریچساكان خۆیان
نەیاندەتوانی
ئەوان رزگار
بكەن وە تەنیا
تاوانباریەكەیانی
نیشان دەدان. لە
ئەنجامدا
خودا بە میهرەبانی
خۆی ریگاچارەیەكی
باشتری دانا, ئەو
مندالی خۆی, عیسای
مەسیحی كرد بە
قوربانی
تاوانەكان.
ئیچمە
لە مزمور 40, ئایەتی 6 تا
8 دەخوینینەوە
كە: " تۆ داوای
قوربانی و هەدیەت
لە من نەكرد: داوات
لە من نەكرد بۆ پاكبوونەوەم
لە تاوان حەیوانیك
سەرببرم: بەلچكوو
گویچكەكانمت
كردەوە بۆ ئەوەی
قسەكانی تۆ ببیستم
و گویڕایەلی
بكەم. ئەو كات گووتم: ئامادەم
بۆ ئەوەی فەرمانەكانی
تۆ كە لە پەرتووكی
شەریعت دا دەربارەی
من نوسراوون ئەنجام
بدەم. ئەی خودای من, چەندە پیچم
خۆشە ویستی تۆ
بەدی بینم!فەرمانەكای
تۆ لە ناو دڵم
دەپاریزم."
عیسا
هەموو كات كۆمەڵە
كاریكی دەكرد
كە مایەی رەزامەندی
خودا بوون. ئەو
قوربانیەكی بی گەرد
بوو كە خۆی
كردە قوربانی
لە پیناو ئیمە. چیتر
پیویست ناكا بۆ پەرستنی
خودا ئازەلچیچك
بكەینە
قووربانی. بەلام
دەبی لە ریگای
عساوە بۆ لای
ئەو بچین, هەر
بەو جۆرە كە عیسا
گووتی: " من ریچگا
و راستی و چیانم. هیچ
كەس بۆ لای
باوك نایی ئەگەر
بە هۆی منەوە
نەبی":
كۆمەڵە
وانیەك لە یاسا
بۆ ئیمە
یاساكان
بی ریا یارمەتی یەهودیەكتنی
دا كە بەرەو مەسیح
بین, چوونكە نیشانی
ئەوانی دا كە چەندە
بی هیواو
داماوون. ئەمە
وانەیەكی
قوورسە بۆ زنان
و پیاوان. بەلام
ئیمەش بەر لەوەی
بۆ لای خودا بچین
وە داوای یارمەتی
لی بكەین دەبی
فیری یاساكان ببین.
ریساكانی
موسا لەو بارەیەوە
دەتوانیچ یارمەتیمان
بدا. ئیمە لە یەهودیەكان
باشتر نین وە
دەشی ریك وەكوو
ئەوان بدۆریین. ریساكان
دەتوانن وانەی
باش فیری ئیمە
بكەن.: ئەوەی كە
خودا پیرۆز و پاكە
وە ئیمە
تاوانبارین, وە
ئیمە تەنها لە
ریگای ئەو ریگایەوە
بەو بگەین كە
خۆی هەلیبزاردووە (لە
ریگای عیسای مەسیح)
پ26
خودا
وەها چاوەروانییەكی
لە ئیمە نیە كە
راسپاردەكانی
موسا بە تەواوی
ووردەكاریەكانیەوە
ئەنجام بدەین. بەلام
ئەو لە پەرتووكی پیرۆزدا
ئەوەی بۆ دیاری
كردووین, تا
بە خویندنەوەو
بیركردنەوە لە
بارەی ئەو, بتوانین
لەبارەی ریگای
ئەو زیاتر فیر
ببین.
پووختە
1- راسپاردەكانی
خودا, ئەو راسپاردانە
بوون كە خودا
بە یەهودیەكانی
دابوون.
2- الف) ئەم راسپاردانە
بریتی بوون لە
كۆمەلە یاسایەك
كە تەواوی زیانی
ئەوانی دەگرتەوە.
ب) هەروەها
چۆنیتی پەرستنی
خودای فیری ئەوان
دەكرد.
3- یاساكان باش
بوو, بەلام مرۆظەكان
سەرشیت بوون و
نەیانتوانی پابەندی یاساكان
بن.
4- خودا لە ریگای
مەسیحەوە, ریگایەكی
تازەی داهینا.
5- راسپاردەكانی
موسا لە پەرتووكی پیرۆزدا, لە پەرتووكەكانی
خروج, لاویان, اعداد,
پ27
نزیكەی
دوو هەزار سال
بەر لە لەدایكبوونی
مەسیح, پیاویك
بە ناوی ابراهیم
دەزیا, كە بەپیی پەرتووكی پیرۆز
بە دۆستی خودا
(خلیل الله) ناوی
دەركردبوو.
ئەو
لە شاری ئووری
كلدانیەكان كە
ئەمرۆ بەناوس
عەراق دەناسری, نزیكەی
1280 كیلۆمەتر بەرەو
لای رۆزهەلاتی
نیشتمانی ئیسرائیل, دەزیا. خەڵكی
ئەو شارە لەبارەی
خودای راستەقینە
هیچیان نەدەزانی. ئەوان
خودای
دروستراویان
دەپەرست.
پەیامیك
لە لایەن
خوداوە
رۆزیكیان
ابراهیم پەیامیكی
لە لایەن
خوداوە پی گەیشت. دەتوانین
ئەو پەیامە لە پەیدابوون
بابی 12 ئایەتی 1 بخوینینەوە:
" وە خوداوەند
بە ابراهیمی گووت: لە نیشتمانی
خۆت وە لە زیدی
خۆت وە لە ماڵی
باوكی خۆت بەرەو
ئەو سەرزەمینەی پیت
نیشان دەدەم كۆچ
بكە"
پیی گووترا
كە زید و خەڵكی
خۆی جی بهیڵی, وە
بەرەو سەرزەمینیك
كە خودا نیشانی
دەدا كۆچ بكا. ئەگەر
ئیمە وەها پەیامیكمان
پی گەیشتبا, چ
هەستیكمان دەبوو؟
(بە دڵنیایەوە
سەفەركردن لەو
رۆزگارەدا, زۆر
قورستر و مەترسیدارتر
لە ئیستا بوو)
هەروەها
خودا پیی گووت: (ئایەتی 2 و 3
) " وە لە
تۆووە نەتەوەیەكی
مەزن بەدی دینم
وە بەرەكەتت بەسەردا
دەریزم وە
ناووت مەزن دەكەم
وە تۆ دەبی بە
بەرەكەت. وە
ئەو كەسانەی تۆ
بە پیرۆز دابنین
بەرەكەتیان بەسەردا
دەریزم وە نەفرەت
لەو كەسانە دەكەم
كە تۆ بە مەلعون
بزانن. وە لە
تۆ وە سەرجەم
هۆزەكانی دونیا
بەرەكەت وەردەگرن."
ابراهیم
باوەری بە بەڵینی
خودا هینا وە گویرایەلی
بوو. لە عیبریان
باسی ابراهیم
دەكا: " كۆچی
كرد بۆ ئەو شوینەی
كە دەبوو بە میرات
بیبات. كەواتە چووە
دەر وە نەیدەزانی
بۆ كوی بروا".
لە
كۆتاییدا ئەو
لە گەل هاوسەر و
برازاكەی
واتا لووت گەیشتنە
زیدی ئیسرائیل. ئیستا
دووبارە پەیدابوون
بابی 13 بخویننەوە. بۆتان
دەردەكەوی كە چۆن
لووت باشترین
نیشتمانی هەلبزارد
وە ابراهیم بۆ
دۆزینەوەی لەوەرگا
بۆ لەوەراندنی
میگەلەكەی خۆی
دەستی بە گەران
كرد. بەلام خودا لە گەل
ابراهیم بوو وە
بەلینەكانی خۆی
كە بە ابراهیمی
دابوو لە ساری
اور زیارتری
كرد.
" تەواوی ئەو سەرزەمینە
كە دەیبینی بۆ
هەمیشە بە تۆ
و نەوەكانی تۆی
دەبەخشم. نەوەكانی
تۆ وەكوو تەپووتۆزی
زەوی بیهەزمار
زیاد دەكەم"
پ.
28
بەڵینیكی
سەرسوورهینەر
ئایا
سەرنجتان
داووە كە ئەم
جارەیان خودا
بۆ هەمیشە بەڵینی
نیشتمانیكی بە
اراهیم دا؟ بۆ
خاوەنداریتی
هەمیشەیی ئەم
نیشتمان دەببو
ابراهیم بۆ هەمیشە
زیندوو بمینی, لەبەر
ئەوە خوداوەند
خەریك بوو بەلینی زیانی
هەمیشەیی بە
ابراهیم دەدا. سەرەرای
ئەوە, خودا بەڵینی
مندالی دا بە
ابراهیم كە لە
سەرزەمینەكەی
هاوبەش بن. هەروەها
بەلینی بە
ابراهیم دا كە
نەوەكانی ءەو
دەبن بە نەتەوەیەكی
مەزن.
خودا
لە گەڵ ابراهیم پەیمانیكی
بەست
بچن
بۆ بابی 15 و
ببینن كە چۆن
خوداوەند بەڵینەكانی
خۆی بۆ ابراهیم
زیاتردەكا. رۆزگار
تیپەری و
ابراهیم پیر
بوو. لەو كورەی كە
بەڵینی لە دایكبووونی
درابوو هیچ نیشانەیەك
نەبوو. بەلام
جاریكیتر
خوداوەند دلنیایی پیدا
كە كوریكی دەبی
وە پیی گووت كە نەوەكانی
ئەو لە ئەستیرەكانی
ئاسمان زیاتر
دەبن. لە ئاەتی 6 دەخوینینەوە:
" ابرام متمانەی
بە خودا كرد وە
بەو هۆیەوە
خودا لیی رازی
بوو ئەوی قبوڵ
كرد"
ابراهیمیش
وەكوو ئیمە لە
بەندی تاوان
ئازاد نەبوو, بەلام
ئەو متمانەی بە
خودا كرد وە بەو
هۆیەوە خودا لیی
رازی بوو. ئەم
جارە دەبینین
كە خودا لە گەڵ
ئەو پەیمانیكی
فەرمی دەبەستی
كە هیچ كات ناگۆردری. دەتوانن
چۆنیەتی
دارشتنی ئەم پەیمانە
لە پەیدابوون
بابی 15 ئایەتی 8-18 بخویننەوە. لە
سەردەمی
ابراهیم, گریدانی
بەڵین و پەیمان
بە سەربرینی
ئازەل ئەنجام
دەدرا. دواتر
ئازەلە سەربراوەكەیان
پارچە پارچە
دەكرد و ئەو
دوو كەسەی كە پەیمانەكە
لە نیوانیان
بوو لە نیوان
ئەو پارچانە
هاتووچۆیان دەكرد. بۆ
ئەمەیان
خوداوەند لە نیوان
پارچەكانی ئازەلەكە
هاتووچۆی نەكرد, ابراهیم
مەشخەڵیكی بلیسەداری
بینی كە لە نیوان
پارچەكان تیپەری. لەبەرئەوە
متمانەی بە پەیمانەكە
كرد!َ
منداڵی
بەلین دراو
ابراهیم
100 سالە و هاوسەرەكەی 90
سال
بوو كە لە كۆتاییدا
خودا بەلینەكە
خۆی بردەسەر وە
كوریكی بە ئەوان
بەخشی كە ناویان
نا ئیسحاق. لە پەیدابوون
بابی 22, دەتوانن
نموونەیەكی سەرسوورهینەر
لە متمانەی
ابراهیم بە
خودا ببینن. 14
ئایەتی
سەرەتا بخویننەوە. خودا
بە ابراهیمی گووت
كورە تاقانەكەت
ئیسحاق وەكوو
قوربانب پیشكەش
بكە. ئەمە لە كاتیكدا
بوو كە خودا بەڵینی
بە ئەو دابوو
كە لە نەوەكانی
ئەو نەتەوەیەكی گەورە
درووست دەبن.
ابراهیم
چی كرد؟ ئەو دەیزانی
كە خوداوەند لە
سەر بەڵینەكەی
خۆیەتی. پۆلس
لە عبرانیان
بابی 11, ئایەتی 17-19 دەڵیت:
" لە روی باوەرەوە, ابراهیم
لە كاتی تاقیكردنەوەدا
ئیسحاقی وەكوو
قووربانی پیشكەشی
خودا كرد. بەڵی, ئەم
پیاوە كە بەڵینەكانی
خودای قبووڵ
كردبوو, ئامادە
بوو منداڵەتاقانەكەی پیكەشی
خودا بكا. سەرەرای
ئەوەی خودا بە
ئەوی گووتبوو كە نەوەكانی
ئەو لە ئیسحاق
دەبن. ابراهیم دلنیا
بوو كە خوداوەند
توانای ئەوەی
هەیە تەنانەت
دوای مردنیش ئیسحاق
زیندوو بكاتەوە. بە
واتایەكیتر ئەوی
بە شیوەی
نموونەیەك لە
مردووەكان دۆزیەوە".
ابراهیم
تەنانەت بۆ
قووربانی
كردنی كورە خۆشویستەكەی
ئامادە بووچوونكە
دەیزانی خودا
زیندووی دەكاتەوە. شتیكی
سەر نیە كاتی
خودا لە متمانەو
گویرایەلی ئەو
رازی بوو. لە پەیدابوون
بابی 22 ئایەتی 15-18 دەتوانن
لە بارەی بەڵینەكانیتر
كە خودا پیی
دابوو بخویننەوە.
منداڵیكی گەورەتر
لە ئیسحاق
ئەم
رووداوانە هی
نزیكەی 4000 ساڵ
بەر لە ئیستان
وە ئەگەری هەی
لە سەرەتادا زۆر
بۆمان گرنگ دیار
نەبن. بەلام ابراهیم
كوریكی هەبوو
كە لە ئیسحاق گەورەتر
بوو. ئایەتی یەكەم
لە پەیمانی نوی (متا
) دەڵیت: " عیسا
مەسیح, كوری
داوود, كوری
ابراهیم "
پ.
29
عیساش
منداڵی بەلیندراوی
ابراهیم بوو.پۆلس
لە غلاتیان
بابی 3 ئایەتی 16 پیمان
دەلی: " بەلینەكان
بە ابراهیم
منداەكەی
دران وە نالی: مندالەكانی, بۆ
ئەوەی زمارەیەكی
زۆر بگریتەوە, بەلكو
تنەیا ئامازە
بە یەك مندال
واتا بە مەسیح
دەكا".
لە
سەر ئەو بنەمایە
بەلینەكان لە گەل
ابراهیم گری
دران وە ئەو دەبوو
بۆ هەمیشە لە
سەرزەمینی ئیسرائیل
بزی وە ببی بە
بەرەكەت بۆ سەرجەم
نەتەوەكان. ئەم
بەلینە لە گەل
عیسای مەسیحیش
بوو بە راستی. كاتیك
ئەو دووبارە بگەریتەوە
بۆ ئەوەی لە ئۆرشەلیم
حوكمرانی بكا, دەتوانین
سەرنجی ئەوە
بدەین كە تەواوی
ئەو بەڵینانە
ئیمەش
لەو بەلینانە
هاوبەشین
ئەگەر
باوەرمان بە عیسای
مەسیح هەبی وە
ئەو كارانەی كە
داوای ئەنجامدانی
لیكردووین, ئەنجامیان
بدەین, ئیمەش
دەبین بە هاوبەش
لە بەلینانە. ئەگەر
مولكی مەسیح بین, ئیمەش
مندالی ابراهیم
هەزمار دەكریین. لە
ئایەتی كۆتایی
لە غلاتیان
بابی 3 دەخوینینەوە:
" ئەگەر موڵكی
مەسیحن, مناڵی
ابراهیم هەزمار
دەكرین و بە پیی
بەلینی خودا میراتگری
ئەون"
كەواتە
ئیمەش دەتوانین
لە بەلینەكاندا
هاوبەش بین. دەتوانین
زیانی هەمیشەییمان
هەبی وە لە
كارە مەزنەكەیدا
یارمەتی عیسای
مەسیح بدەین كە
بریتیە لە هینانی
شادی بۆ سەر زەوی.
دەبی
لە بیرتان بی
كە یەكیك لە بەلینەكان
ئەوە بوو كە:
"تەواوی نەتەوەكان
داوام لی دەكەن, هەر
بەو جۆرەی كە
بەرەكەتم خستۆتە
ناو نەوەكانی
تۆ, نەوەكانی ئەوانیش
بەرەكەت پی بدەم"
ئەم
بەلینە لە رۆزگاری گەرانەوەی
عیسا وە برەقەراربوونی پاشایەتی
خودا, بە ئەنجام دەگەیەنری.
ئەی
ئەو بەلینەی كە
بە ابراهیم
درا چی لی دی؟
رەنگە
لای خۆتان وا
هزر بكون كە"
ئەی
ابراهیم چی دەست
كوت؟ ئەو هیچكام
لە بەلینەكانی
وەرنەگرت و
مرد"
راستە
بەلام هیچ هەلەیەك
لە بەلینەكانی
خودا دا نیە. كاتیك
عیسا دووبارە
بگەریتەوە ئەو
ابراهیم و ئیسحاق
و خەلكی تری زۆر
لە مەرگ هەلدەستینی
وە ئەوان بۆ هەمیشە
لە سەر زەوی دەزین
وە چیز لە بەرەكەتەكانی
خودا وەردەگرن
كە زۆر لەوەو پیش
بەلینە پیدابوون.
پووختە
پیشناریك
پ30
داوود
دووهەمین پاشای یەهودیەكان
بوو. ئەو لە دوای
هەولی زۆر و
رووداوی بی زمار, لە
كۆتاییدا كۆشكیكی
لە ئۆرشەلیم
بوونیاد نا وە
هەر لەوی زیا
و حوكمی كرد. كاتی
داوود بیری لە
بەركەتانە
كردووە كە
خودا لە زیانیدا
پیی دابوو وە
بینی كە بووخچەی پەیمان
هیشتا لە چادر
دا پاریزگاری
لی دەكری, بریاری
دا كە پەرستگایەكی
نایاب و شاییستە
لە ئۆرشەلیم
بوونیاد بنی بۆ
ئەوەی لەویدا پاریزگاری
لە بووخچەی وەفا
بكری.
(بووخچەی بەلین
هەر ئەو
سندووقە تایبەتە
بوو كە دە دەستوور
لە ناویدا بوو
وە رووپۆشیكی
لە سەر بوو كە
بە تەختی رەحمەت
دەناسرا كە نیشانەی
شكۆمەندی
خودا بوو)
داوود
بریارەكەی خۆی
بە ناتان, نیردراوی
خودا گووت. ناتان
بە داوودی گووت: ئەم
كارە بكە, بەلام
هەمان شەو
خودا قسەی لە گەل
ناتان كرد وە پەیامیكی
تایبەتی ئەو
دا بۆ داوود
نارد.
پەیامی
خودا بۆ داوود
دووبارە
بگەرینەوە بۆ
دووهەمی سموئیل
بابی 7. گرنگترین بەش
لە پەیامی خودا
بۆ داوود لە
ئایەتی 12- 16 دایە. لیرەدا
خودا بەلینی
كوریك بە
داوود دەدا (دیسان
ئیمە ئەم ووسە یەهودیە (دانە)دەبینین
كە بە واتای كۆر
یان نەوە دی)
ئەو
لە بارەی ئەو
كورە بەلین
دراوە دەلی:
" ئەو بۆ ناوی
من مالیك بوونیاد
دەنی وە كورسی
دەسەلاتی ئەو
بۆ هەمیشە پایەدار
دەكەم
وە
ئەمە لە دوای
مردنی داوود
روویدا " لەبەرئەوەی
رۆزەكانی تۆ كۆتایی پی
دی وە لە گەل
باوانت دەخەوی
وە زوریەتی تۆ (نەوەی
تۆ) كە لە خاچی تۆ
دیتەدەر, لە
دوای تۆ پایەداری
دەكەین وە دەسەلاتی
ئەو پایەدار دەكەم"
شتی
زیاتر لە بارەی
كوری داوود
ئیستا
داوود كوریكی
هەبوو بە ناوی
سلیمان, كە
لە دوای ئەو دەسەلاتی
ئۆرشەلیمی گرتەدەست. بەلام
ئەو لە رۆزگاری زیانی
داوود بوو بە پاشا. وە
بە دلنیایەوە
بۆ هەمیشە
حوكمی نكرد.
ئەم
كورە بەلین
دراووە دەبوو
ببی بە كەسیكی
زۆر گرنگ بۆ
خودا. هەر بەو جۆرە
كە خودا دەلیت:
" من باوكی ئەو
دەبم وە ئەو
كوری من دەبی"
بگەرینەوە
بۆ بابی یەكەمی
لوقا. لیرە دەربارەی
فریشتەیەك دەخوینینەوە
كە دی بۆ لای زنیكی گەنج
لە نەوەكانی
داوود وە پیی
دەلی كە كوریكی
دەبی. ئەم كورە, وەكوو
مندالەكانیتر, بە
هۆی باوكیكی سەرزەوییەوە
نەهاتە دوونیا. بەڵكوو
لە لایەن هیزی
خوداوە هاتە
دوونیا.
پ31
بەو
زنە گەنجە كە ناوی
مریەم بوو گووترا:
" روحی پیرۆز
دیتە لات وە هیزی
خوای مەزن سیبەری
دەخاتە سەر سەرت
وە بەو هۆیەوە
ئەو مندالە پیرۆزە
بە كوری خودا
ناو دەهینری".
فریشتەكە
هەروەها بە مریەمی گووت:
ئەو
دەبیت بە كەسیكی
مەزن وە بە
كوری خودای مەزن
ناوبانگ پەیدا
دەكا . خوداوەند, تەختی پاشایەتی
باپیرە گەورەی
مندالەكە
واتا داوودی پی
دەبەخشیت. ئەو
تا هەمیشە بە
سەر بنەمالەی یەعقوبەوە
فەرمانرەوایی
دەكا وە پاشایەتی
ئەو هیچ كات كۆتایی
نایە.
ئیستا
دەتوانین ببینین
كە ئەو بەلینەی
كە خودا بە
داوودی دا چۆن
بوو بە راستی.
1- خودا بۆ ئەو
باوك بوو.
2- دەسەلاتداری
ئەو بۆ هەمیشە
بەردەوان دەبی.
پاشایەتی یەهود
عیسا
لە دایك بوو بۆ
ئەوەی ببی بە پاشا. ئەو
پیاوانەی كە بۆ پەرستشی
هاتبوون, پرسیان:
" ئەو تازە لە
دایكبووە لە
كوییە كە پاشای یەهوودە".
كاتی
عیسا قۆلبەست
كرا و بردرا بۆ
لای پیلاتۆس, پیلاتۆس
لیی پرسی: " ئایا
تۆ پاشای یەهودی؟"
عیسا
وولامی دایەوە:
" تۆ وادەلیی"
ئەم
جۆرە لە قسەكردن
لە ناو یەهودیەكان
بە واتای ئەوەیە
كە " بەلی بە
دلنیایەوە من پاشام"
هەر
بەو جۆرەی كە پیشتر
بۆمتندەركەووت
عیسا دەگەریتەوە
سەر زەوی بۆ ئەوەی
ببی بە پاشای یەهوود
وە لە سەر تەختی
داوود
حوكمرانی بكا.
حوكمرانی
جیهانی
كاتی
عیسا دەگەریتەوە
بە تەنیا نابیتە پاشای یەهود. ئەو
حوكمرانی سەرانسەری
دونیا دەكا.
خودا
خۆی دەلیت:
" ئیستا كاریكی گرنگتر
لە هینانەوەو زیاندنەوەی
ئیسرائیل بە تۆ
دەسپیرم. تۆ
ئەی خزمەتكاری
من, بۆ نەتەوەكانی
دونیا دەتكەم
بە تیشك بۆ ئەوەی
رزگاری من بۆ
هەموو خەلكی جیهان
بە دیاری ببە"
ئەی
دااود چی؟
هەرچەندە
داوود دركی بەوە
كردبوو كە ئەم
بەلینە,
تا ماوەیەكی زەمەنی
دریز بەدی نایە, بەلام
ئەو زۆر سووپاسگوزاری
خودا بوو. دەتوانین
نزای سووپاسی
ئەو لە دووەمی
سموئیل بابی 17
, ئایەتی 18 بۆ 29
بخوینینەوە.
خودا
گووتی: " ئەوە
بزانە كە خیزانی
تۆ بۆ هەمیشە
دەمیننەوە وە
لە حزووری
مندا فەرمانرەوایی
دەكەن.
پ32
كەواتە
داوود دەیزانی
لە كۆتاییدا رۆزگاریك
كە كوری گەورەی
ئەو (عیسای مەسیح) دەسەلاتی
ئۆرشەلیم بگریتە
دەست, ئەویش لە گەل
مردووەكان هەلدەستیتەوەو
لە هاوبەشی لە
خۆشی پاشایەتیدا
دەكا.
داوود
زۆربەی كات لە
بارەی ئەو بەلین
یا پەیمانەی كە
خودا لە گەلی
بەستبوو بیری
دەكردەوە و لە
بارەی ئەمەوە
لە مزامیر دەنووسی.
بۆ
نموون, لە
مزمور 89, ئایەتی
4-2 دەخوینینەوە:
" چونكە رەحمەتی
تۆ بی كۆتایە
وە وەفاداری تۆ
وەكوو ئاسمانەكان
پایەدارە. تۆ
بەلینت بە خزمەتكاری
هەلبزیرراووت
داوود داوە كە
تەختی پاشایەتی
ئەو بۆ هەمیشە, نەوە
دوای نەوە پایەدار
دەكەی"
داوود
هەروەها لە
بارەی ئەمەوە
لە مزمور 16 دەلیت:
" چونكە گیانم
لە جیهانی
مردووەكان جی
ناهیلی وە لیناگەریچی
قەدیسی خۆت فەساد
ببینی"
عیسا
قەقیسی خودا
بوو, وە ئو "فەساد"ی
نەبینی. جەستەی
ئەو نەرزا, چونكە
دوای سە رۆز
خودا ئەوی لە
مردن هەلساندەوە.
دورنما
پۆلس
لە عبرانیان
بابی 11 ئایەتی 39 و 40 پیمان
دەلی: " هەموویان
سەرەرای ئەوەی
لە ئیمان شایەدی
دۆابوون, بەلینیان
نەدۆزیەوە. چوونكە
خوداوەن شتیكی
باشتری ئامادە
كردووە بۆ ئەوەی
بی ئیمە كامڵ
نەبن"
ئیستا
ابراهیم و
داوود و زۆربەی
باوەردارەكانیتر
مردن, بە ئاگاداربوون
لەوەی كە لە رۆزی گەرانەوەی
عیسای مەسیح, ئەوان
دووبارە لە
مردن رادەبن وە
تەواوی ئەو كەسانەی
كە پەیوەندیان
بە عیساووە هەیە زیانی
هەمیشەییان پی
دەبەخشری و تەكمیل
دەبی"
ئایەتیكی
كلیلی
بینیمان
كە عیسای مەسیح
لە نەوەكانی
ابراهیم و
داوودە. یەكەمین
ئایەتەكانی پەیمانی
نوی بە ئەم
رستانە دەست پی
دەكەن: " شەجەرەنامەی
عیسا مەسیح, كوری
داوود, كوری
ابراهیم"